Eigenlijk heb je het hartstikke druk, maar toch heb je weer ergens ‘ja’ op gezegd terwijl je eigenlijk ‘nee’ dacht. De oude buurvrouw naar de huisarts brengen, cupcakes maken voor het hele voetbalelftal, afspreken met die ene vriendin die je alleen belt om haar sores over je uit te storten omdat jij zo goed kan luisteren of die avonddienst overnemen. Herkenbaar? Dan ben jij misschien wel een people pleaser. Een aardig gebaar naar een ander toe, daar is helemaal niets mis mee. Maar als jij zelf altijd op een tweede (of zelfs laatste) plek komt, kan dit wel problematisch worden. Hoe stop je met het continu willen behagen van anderen?
Wat is een people pleaser?
Mensen zijn er in allerlei verschillende soorten en maten. Iedereen heeft zijn eigen persoonlijkheid en de een is zorgzamer en meer op anderen gericht dan de ander. Daar is helemaal niks mis mee. Sterker nog, al die verschillende karakters zijn ook nodig om allerlei verschillende rollen te spelen in een maatschappij. Maar wanneer je alleen maar bezig bent met anderen, iedereen altijd tevreden en te vriend wilt houden en hierbij continu over je eigen grenzen gaat en je eigen welzijn ver op de achtergrond raakt, dan ben je een people pleaser. En vaak heb je dat zelf helemaal niet in de gaten. Totdat je er last van krijgt.
Hoe weet je of jij een people pleaser bent?
Misschien ben je van huis uit opgevoed met het idee dat je anderen altijd moet helpen, ben je gewoon een type dat niet graag op de voorgrond treedt, maar liever anderen in het zonnetje zet. Vind je het ook fijn om er voor anderen te zijn. Daar is helemaal niks mis mee. Het zijn zelfs hele mooie eigenschappen om te hebben. Maar wanneer het ten koste gaat van jezelf of jij deze dingen voornamelijk doet om niemand teleur te stellen of om conflicten te voorkomen, kan dit uiteindelijk een innerlijk conflict veroorzaken. People pleasers zijn alleen vaak zo met anderen bezig dat ze ook moeite hebben om naar zichzelf te kijken. Daarom zetten we wat kenmerken op een rijtje waar veel people pleasers aan voldoen.
- Het geluk van anderen staat voorop en jij voelt je daar ook verantwoordelijk voor.
- Om ruzie of een discussie te voorkomen slik jij je mening, gedachten of gevoelens vaak in. Jij wilt iedereen te vriend houden.
- Je wilt graag dat iedereen je aardig vindt en zegt dan ook snel sorry, ook als je niets verkeerd gedaan hebt
- Het woord nee komt in jouw woordenboek eigenlijk niet voor. Stel je voor dat je iemand teleurstelt of dat iemand je onsympathiek vindt. En het wordt immers ook van je verwacht.
- Je bent heel perfectionistisch, want als je iets verkeerd doet kan dat mensen teleurstellen of een conflict veroorzaken.
- Je houdt je zoveel bezig met het welzijn van anderen, dat je eigenlijk niet aan jezelf of je eigen dingen toekomt, of zelfs helemaal niet meer weet wat jij zelf ook alweer wilt.
- Je hebt moeite om zelf knopen door te hakken of zelfs kleine beslissingen zelfstandig te nemen, zonder goedkeuring van een ander.
Stoppen met people pleasen
Als je een people pleaser bent, dan is dat niet van de ene op de andere dag ontstaan. Vaak ontstaat de basis voor dit soort gedrag al in je vroege jeugd en ben je er misschien wel helemaal van overtuigd dat dit gewoon is zoals jij bent. Een onlosmakelijk onderdeel van jezelf. Dat is dus niet iets waar je zomaar mee stopt. Toch zijn er zeker wel stappen die je kunt zetten om ervoor te zorgen dat jij jezelf meer (of helemaal) op de eerste plaats gaat zetten. Dat zal in het begin heel onwennig voelen, maar oefening baart kunst! De volgende 7 stappen kunnen je hierbij helpen.
Stap 1: Zelfbewustzijn – Erkenning van het probleem
Voordat je aan een probleem kunt werken, moet je je eerst bewust worden dat er een probleem is. Vaak weet je dat ergens diep van binnen wel, maar het kan lastig zijn om het te erkennen. Het begint dan ook allemaal met zelfbewustzijn. Herken je een patroon waarin jij continu bezig bent anderen te helpen en te behagen? Probeer dan bewuster van jezelf te zijn in de situaties waarin dit zich voordoet. Merk op of je vaak “ja” zegt terwijl je eigenlijk “nee” wilt zeggen. Zodra je dit patroon erkent, ben je klaar voor de volgende stap.
Stap 2: Begrijp de oorzaak
Waarom doen we wat we doen? Dat kan een hele lastige vraag zijn, waar je soms zelf ook niet helemaal uit komt. Om bepaald gedrag te veranderen en om jezelf te begrijpen is het essentieel om te begrijpen waarom je een people pleaser bent geworden. Soms komt het voort uit een diepgewortelde behoefte aan goedkeuring en bevestiging van anderen. Misschien ben je opgegroeid in een omgeving waar je werd aangemoedigd om altijd anderen voor jezelf te zetten. Het identificeren van de oorsprong van jouw gedragspatronen helpt om ze te doorbreken en gezonder gedrag aan te leren.
Stap 3: Leer “nee” te zeggen
Het is zo’n klein woordje maar soms zo lastig om uit te spreken. Vooral wanneer je gewend bent om ja te zeggen als je eigenlijk nee bedoelt. Het voelt voor veel mensen als egoïstisch wanneer ze een verzoek of hulpvraag afwijzen. Maar als je nee zegt tegen een ander, zeg je eigenlijk ja tegen jezelf. Daar is helemaal niets mis mee en het betekent enkel dat je je eigen grenzen bewaakt en goed voor jezelf zorgt. Als je wilt stoppen met pleasen betekent dit bovendien niet dat je overal nee op moet zeggen. Je kunt beginnen met kleine dingen en zo oefenen met grenzen aangeven.
Stap 4: Goed voor jezelf zorgen
Voor veel mensen geldt dat zij in hun jeugd vooral leren hoe je voor anderen moet zorgen en dat het belangrijk is dat je voor anderen klaarstaat. Hoe je voor jezelf zorgt raakt daardoor op de achtergrond. Als je gewend bent dat anderen altijd voorrang hebben, kan zelfzorg heel lastig zijn. Het oefenen met nee zeggen maakt automatisch tijd vrij voor jezelf om te ontdekken waar jij blij van wordt en zorgt er voor dat je jouw eigen welzijn een prioriteit maakt. Tip: zet het letterlijk in je agenda, zodat je er niet omheen kan dat dit jouw tijd is.
Stap 5: Wees assertief
Een duidelijke en assertieve communicatie is belangrijk als je wilt stoppen met people pleasen. Je wilt duidelijk en respectvol aangeven wat jouw grens is. Het mooiste is natuurlijk als jij meteen nee kunt zeggen wanneer je iets gevraagd wordt wat je eigenlijk niet wilt doen. Maar vooral wanneer je nog geen ervaren nee-zegger bent kan dit moeilijk zijn. Dan is het goed om te weten dat je ook altijd ergens op terug mag komen. Geef op een assertieve manier aan wat jouw grens is. Hierbij kun je uitleggen wat jouw gevoelens of gedachten hierbij zijn, maar ook dat ben je niet verplicht. Zolang jij respectvol blijft is dat helemaal ok. Ook als iemand teleurgesteld is.
Stap 6: Niemand is perfect
People pleasers zijn vaak perfectionistisch om indruk te maken op anderen en te voorkomen dat iemand teleurgesteld in hen is. Besef dat niemand perfect is, en dat is oké! Je imperfecties omarmen vergt tijd en oefening, maar wanneer jij jezelf de vrijheid geeft om fouten te maken, geeft dit enorm veel vrijheid.
Stap 7: Steun zoeken
Veranderen kan moeilijk zijn. Vooral als iets zo ingebakken zit in je wezen. Het is helemaal niet erg als je daar een beetje aanmoediging en steun bij nodig hebt. Als je lieve mensen om je heen hebt verzameld, die van je houden, dan zullen zij het alleen maar positief vinden dat jij jezelf op de eerste plaats wilt zetten. Zoek steun bij deze mensen en deel ook je worstelingen. Zij kunnen je dan ondersteunen en stimuleren om door te gaan. Ook professionele hulp kan een goede weg zijn. Iemand die objectief met je mee kijkt en van een afstandje inzicht kan geven kan een heel verschil maken.
Dus neem afscheid van de people pleaser in jezelf en wees eindelijk de hoofdrolspeler in je eigen verhaal!
