foto’s uit privé collectie
De puberteit is voor veel pubers een woelige periode vol gierende hormonen, onzekerheden, eerste liefdes, botsen met ouders, rebels en impulsief gedrag of juist jarenlang een muurbloempje. In de rubriek Pubertijd blikken mensen terug op hun tienerjaren.
Frederike Dekker, 57 jaar en puber eind jaren 70 en jaren 80
“Als kind was ik altijd heel lief en aangepast, maar toen ik dertien werd sloeg dat om. Dat moet voor mijn ouders ook wel lastig geweest zijn. Want ik begon met roken en ik had ineens een hele grote mond. Op de foto’s ben ik dan ook steevast te zien met een shaggie. Ik veranderde in een opstandige en dwarse puber en voelde me heel volwassen. Dat ik mij zo afzette had waarschijnlijk ook te maken met het feit dat ik op een ontzettend strenge Katholieke school zat; het Sint Ursula. Dit was een hele autoritaire school waar zelf nadenken niet gestimuleerd werd. Je kwam dan ook al snel in de problemen als je je mond opendeed. En dat deed ik, want ik had een sterk gevoel voor rechtvaardigheid. Als er dan iets gebeurde dat in mijn ogen totaal oneerlijk was, dan kon ik mij niet stilhouden. Dat klinkt dapper, en dat was ik ook best wel. Maar tegelijkertijd was ik ook erg onzeker.”
Het gevoel een vreemdeling te zijn
“Wat mij misschien wel het meeste is bijgebleven van mijn puberteit is het gevoel van eenzaamheid. Het gevoel een vreemdeling te zijn en je onzeker te voelen omdat je weinig verwantschap voelt. Ik ben geboren in een klein dorp in Limburg, maar mijn ouders kwamen daar niet vandaag. Zij waren import en dus was ik dat ook. Daardoor hou je altijd het gevoel er niet echt bij te horen. Gecombineerd met die strenge school voelde die tijd voor mij erg onderdrukkend en benauwend. Meer dan wat dan ook verlangde ik ernaar om te ontsnappen naar de grote stad. In die tijd vluchtte ik graag weg in verhalen. Tot diep in de nacht las ik intense boeken, van James Joyces, Doris Lessing of Simone de Beauvoir. Als ik las voelde ik me minder alleen, want uit die verhalen haalde ik dat ik niet de enige was die zo over de wereld nadacht.”
Als puber zie je de wereld helder
“Tegelijkertijd vond ik de puberteit ook een hele bijzondere tijd. Je doet alles voor het eerst en beleeft alles ontzettend intens. Aan de ene kant zie je als puber de wereld heel helder; je blik is nog niet gekleurd door ervaring. Daardoor ben je natuurlijk ook nog ongenuanceerd. Ook had ik als puber niet goed door hoe ik overkwam op anderen. Want ik voelde mij dan wel onzeker, met mijn uitstraling en blik kon ik leraren wel kwaad maken. Je kunt als puber niet goed de gevolgen van je acties overzien, of wat voor impact iets heeft op andere mensen. Zo schoor ik op een gegeven moment mijn haar helemaal af, al was ik toen al iets ouder. Niet om te provoceren of een statement te maken, maar puur omdat ik nieuwsgierig was hoe dat zou voelen, zo’n kaal hoofd. Ik dacht er helemaal niet bij na dat anderen dit zouden associëren met ziek zijn of de Tweede Wereldoorlog.”
Ik was feministisch en boos
“Gelukkig had ik op school wel een aantal vriendinnen die, net als ik, ook een beetje anders waren en waarbij ik mijn verhaal wel kwijt kon. Ook hadden we in het jongerencentrum in Roermond een meidenclub waar we met elkaar praatten over wat het betekent om vrouw te zijn. Ik was feministisch en boos over de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de kunst en de filosofie. Dat speelt nu nog steeds een rol in mijn leven. Als onderzoek naar vrouw-zijn maak ik nu 100 portretten van vrouwelijke kunstenaars, schrijfsters, politici en wetenschappers. Ik ben bijna aan het honderdste portret toe.”
Je hebt de tijd
“Die vlucht uit dat benauwende Limburgse dorpje kwam toen ik mijn school had afgemaakt. Als puber wist ik al dat ik graag iets met mensen wilde doen, maar kunst had ook mijn interesse. Ik ging eerst naar Utrecht om psychologie te studeren, maar stapte over naar de kunstacademie. Halverwege die opleiding belandde ik dan toch in Amsterdam, de stad waar ik altijd al naar toe wilde en waar ik nu nog steeds woon en mij thuis voel. Ik had het geluk dat ik in een klaslokaal op de Prinsengracht mocht wonen. Ik werd fotograaf, journalist, schilder en ging met een omweg toch weer met mensen werken door Artist’s Way trainingen te geven. Hierbij help je mensen om hun creatieve blokkades op te lossen. Want of je nu kunstenaar of advocaat bent; je bent altijd gebaat bij meer creativiteit.
Als ik terug kon gaan in de tijd om iets tegen mijzelf als puber te zeggen, dan zou ik zeggen; je hebt de tijd. Als puber heb je het idee dat je al stokoud bent tegen de tijd dat je dertig wordt. Waardoor je druk voelt om voor die tijd precies te weten wat je wilt, wie je wilt zijn, je grote liefde te vinden. Want anders heb je al snel het gevoel dat je de boot zult missen. Nu weet ik dat het alleen maar leuker wordt naarmate je ouder wordt en dat je echt nog alle tijd hebt om alles te ontdekken.”
Hoe zag jij eruit als puber? Had jij schoudervulling waardoor je twee keer zo breed leek? Getoupeerd haar? Wijde pijpen? Een hanenkam? Een oogverblindend fluorescerend trainingspak? Of zag je er heel anders uit? Wil jij ook graag met ons terugblikken op je puberteit in de rubriek Pubertijd? Stuur dan een e-mail met (minimaal 3) puberfoto’s en een recente foto naar marloesvandersingel@gmail.com en dan nemen we zsm contact met je op.
