Uniek en aanrader: topstukken uit National Portrait Gallery in Fries Museum

Soms doen zich omstandigheden voor die ertoe leiden dat bijzondere kunstwerken ineens van dichtbij te bekijken zijn. Dat is het geval met een aantal beroemde portretten uit de National Portrait Gallery in Londen. Tot begin volgend jaar zijn ze te zien in het Fries Museum. Een unieke gelegenheid en absoluut de moeite waard om te gaan zien.

De Londense National Portrait Gallery (NPG), die naast de National Gallery ligt, bestaat al sinds haverwege de negentiende eeuw en telt meer dan negenduizend portretten in de vorm van schilderijen, tekeningen, beelden, foto’s, etsen en miniaturen van willekeurige mensen en ‘de groten der aarde’. De makers zijn gerenommeerde kunstenaars, met name uit Groot-Brittannië. Het is de meest uitgebreide portrettencollectie ter wereld.

 

Nu wil het geval dat de Gallery een make-over krijgt, waardoor de deuren tot het voorjaar van 2023 gesloten zijn. Dat is best een lange tijd, maar wie er wel eens is geweest, weet dat de schilderijen er soms op een kluitje hangen. Er valt niet alleen veel te zien, maar ook veel te laten zien. Voor veel werken is niet of nauwelijks plaats. De galerie woekert met ruimte en onder andere daar wordt nu iets aan gedaan.

Icons laat hoogtepunten uit portretkunst zien

De NPG laat het er echter in de tussentijd niet bij zitten. Veel werken zijn tijdelijk op andere plekken in Groot-Brittannië te zien en online gebeurt er een en ander. Ook in ons land kun je profiteren van het feit dat de werken elders getoond worden, namelijk ook in het Fries Museum in Leeuwarden. Voor een keer reizen de hoogtepunten uit de portretkunst af naar Nederland. De tentoonstelling kreeg de titel: Icons.

‘Icons beslaat vijf eeuwen aan schilderijen, foto’s, beelden, prenten en tekeningen van buitengewone internationale kunstenaars, van Peter Paul Rubens en Anthony van Dyck tot Andy Warhol en Marlene Dumas. Onder de ruim honderd werken zijn wereldberoemde iconen als William Shakespeare, Prinses Diana, Nelson Mandela, The Beatles en Margaret Thatcher. Bij de tentoonstelling verschijnt een audiotour en een geïllustreerd boek vol achtergrondverhalen over de vele historische en eigentijdse beroemdheden uit Icons’, zo omschrijft het Fries Museum deze bijzondere tentoonstelling.

Nederlandse portretprijs

Nu is het niet zo dat louter Engeland de portretkunst op waarde schat, ook in Nederland is er veel aandacht voor portretten in alle mogelijke uitingen. Het wordt het boegbeeld van de figuratieve kunst genoemd en jaarlijks wordt er een Nederlandse Portretprijs uitgereikt. In 2019 wonnen Scott Bartner met Tempête (2D) en Mooniq Priem met Japans meisje (Little Ichiko) in de rubriek 3D. Hier een blik op de genomineerden van dit jaar. Sandra Thie (2D) en Herman Benschop (3D) waren dit jaar de winnaars. Aankomend talent Ellen van Dijk werd bekroond met de ‘Jong Talent Award’ voor haar portret in glas-in-lood-techniek.

Dutch National Portrait Gallery

Ook de Dutch National Portrait Gallery mag niet ongenoemd blijven. De afgelopen jaren maakte de DNPG online producties en tentoonstellingen in musea en andere locaties, met werk uit private, bedrijfs- en museumcollecties. Vanaf september 2021 is er een bescheiden tentoonstellingsruimte op het Marineterrein in Amsterdam, de Portrait Gallery Studio. ‘Portretten vertellen ons hoe wij tegen mensen aankijken en hoe we onszelf graag zien. Via portretten leren we iets over de geportretteerde, over de maker – en soms over onszelf’, laat de DNPG weten. Bekende fotograaf Stephan Vanfleteren vertelt er meer over in dit filmpje. Hij vertelt onder andere over de connectie tussen de fotograaf en de geportretteerde voor zijn portretten in de serie en tentoonstelling Engelen van de Zee. En over hoe de persoonlijkheid van iemand naar voren komt met een portret. “De houding en de blik komen er nog sterker mee naar voren,” meent Vanfleteren. ‘Het straalt sterk uit wie je bent’.

De werken uit de National Portrait Gallery hangen tot en met 9 januari 2022 in het Fries Museum in Leeuwarden. Het is noodzakelijk een kaartje te reserveren middels een tijdslot. Een toegangsbewijs reserveren kan gemakkelijk online.

Foto Fries Museum: Door Wutsje / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33789239