Speelde jij er vroeger ook mee? Met een Barbiepop? Het is dit jaar zestig jaar geleden dat deze pop voor het eerst verscheen, in 1959. Fabrikant Mattel bracht Barbie Ponytail op de markt.
Barbie was het koosnaampje van de dochter van Ruth Handler, de bedenkster van de pop. Ze was een Amerikaanse werkende moeder die in 1945 met haar man en een zakenpartner Mattel Creations had opgericht, een bedrijf in cadeauartikelen en poppenmeubeltjes.
Van kleding en haardracht wisselen
Toen ze haar dochter zag spelen met papieren aankleedpoppen en daar allerlei fantasieën op losliet over het ‘gewone’ leven, bedacht Handler een pop die daar aan kon voldoen. Die met haar tijd meeging en verschillende rollen kon aannemen door van kleding of haardracht te wisselen.
Als ze tijdens een Zwitserse reis de pop Lilli tegenkomt heeft ze inspiratie genoeg om Barbie te ontwikkelen. Lilli was afgeleid van een strippersonage uit de Duitse Bild, een vrouw die graag met rijke mannen date. Mattel besloot daarop de rechten op deze Lilli te kopen en een soortgelijke pop in Amerika uit te brengen.
Ken verscheen twee jaar later
Op 9 maart 1959 werd de pop geïntroduceerd op de Toy Fair in New York. Nog in datzelfde jaar was er al sprake van een massaproductie. Driehonderdduizend exemplaren gingen er over de toonbank. Barbie kostte dat jaar drie dollar. Twee jaar later verscheen de mannelijke variant Ken, vernoemd naar de zoon van Handler (Kenneth).
Vanaf 1965 was het hek echt van de dam. Mede doordat Barbie met haar tijd ‘meegroeide’. Ze reed in een camper, was even een yuppie in een mantelpakje of in galajurk. In 1968 verscheen er een Afro-Amerikaanse pop (Christie) en in 1997 was daar Becky, die in een rolstoel zit. En ooit gehoord van een pop die volgers heeft op Facebook? Barbie heeft ze.
Barbie groeide mee met het schoonheidsideaal
Er was altijd van alles te doen over Barbie’s outfit. Over hoe ze het haar droeg, hoe groot de borsten waren en welke huidskleur ze had. Ze ging ook mee met het in de jaren veranderende schoonheidsideaal. Er zijn daarom veel verschillende Barbies zoals Malibu Barbie en Barbie Superstar, die voor het eerst haar tanden ontbloot en lacht. En naast Ken is er ook zusje Skipper (1964). En er zijn de zusjes Stacie (1992), Chelsea (1995) en Krissy (1995).
De populariteit is inmiddels verdwenen. Het is ‘oud speelgoed’ geworden. Barbie moest eerder al concurreren met BABYborn en Hanna Montana. Met computerspelletjes en youtube filmpjes. De best verkochte Barbie ooit? Volgens kenners de Totally Hair Barbie uit 1992.
De tentoonstelling Plastic Fantastic! 60 jaar Barbie is vanaf 15 december van dit jaar tot en met 1 juni 2020 te zien in het Stedelijk Museum Vianen.
