Iedereen – zowel werkgever als werknemer – krijgt er in de loop van een carrière mee te maken: uitval door ziekte. Meestal ben je als werknemer met een paar dagen wel weer op de been. Bij een flink griep kan het eens wat langer duren, maar in verreweg de meeste gevallen ben je binnen twee weken gewoon weer aan het werk.
Helaas kan het ook voorkomen dat je langer uit de roulatie bent. In dat geval is er vaak wat meer aan de hand en komt er meer bij kijken dan uitzieken en zodra je je weer goed voelt gewoon weer inklokken. Werkgever en werknemer moeten dan samen werken aan een effectieve re-integratie. Hoe ziet zo’n traject eruit?
Wat is re-integratie precies?
Re-integratie – of herintegreren – betekent dat er gekeken gaat worden hoe de werknemer weer kan gaan functioneren op de arbeidsmarkt. Hiervoor zijn twee standaard wegen: het eerste en het tweede spoor.
Bij re-integratie in het eerste spoor, hervat een werknemer de werkzaamheden bij de huidige werkgever. Dat kan in dezelfde functie zijn van voor de uitval, maar ook in een aangepaste of nieuwe functie. Kan de werkgever niet meer terugkeren in dezelfde organisatie als voor de uitval, dan wordt er gezocht naar passend werk bij een nieuwe werkgever. Dit noemen we re-integratie in het tweede spoor.
Zo verloopt een re-integratietraject
De eerste stap is altijd een re-integratie in het eerste spoor. Op het moment van (langdurige) ziekmelding, wordt dit proces direct gestart en het duurt maximaal een jaar. Lukt het in die periode niet om een werknemer in de eigen functie te laten terugkeren, dan wordt gestart met de zoektocht naar een andere functie bij dezelfde werkgever.
Het tweede spoor reintegratie wordt gestart wanneer het eerste spoor is afgesloten zonder succes. Het is dan de verantwoordelijkheid van de werkgever om op zoek te gaan naar een nieuwe functie voor de zieke werknemer.
Je hebt vast wel eens gehoord van de Wet Verbetering Poortwachter. Deze wet is in het leven geroepen om bovenstaande situatie, met langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid, te voorkomen. Uitgangspunt is dat tijdig en effectief ingrijpen het (risico op) verzuim doet afnemen. In de wet staat dat werknemer en werkgever zich – samen met een bedrijfs- of arboarts – moeten inzetten om de zieke werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen. Deze wet is in het leven geroepen om het aantal langdurig zieke werknemers zo klein mogelijk te houden.
Wat te doen bij conflicten?
Bij een dergelijk ingewikkeld en langdurig traject, kunnen helaas maar al te snel juridische conflicten ontstaan. Dat wordt alleen maar versterkt doordat er vaak tegenstrijdige belangen met het traject gemoeid zijn: de werknemer heeft heel andere wensen, behoeften en belangen dan de werkgever.
Er kan bijvoorbeeld onenigheid ontstaan over de definitie van “passende” werkzaamheden of van wanneer er wel of geen sprake is van functioneren. Ook is het niet ondenkbaar dat de werkgever het liefst gewoon van de zieke werknemer af wil en helemaal niet uit is op een re-integratie in het huidige bedrijf. Het is treurig maar waar: als 50-plusser is de kans dat je hiermee te maken krijgt alleen maar groter. Je zal zeker niet de eerste zijn bij wie een werkgever dankbaar van je langdurige afwezigheid gebruik maakt om je het bedrijf uit te werken.
Omgekeerd kan het natuurlijk ook de werknemer zijn die zijn of haar hakken in het zand zet, of helemaal niet uit lijkt op herstel en weer aan het werk kunnen. Als werkgever kan het frustrerend zijn wanneer je alle zeilen bijzet om iemand te laten re-integreren, maar je het gevoel krijgt dat die werknemer daar eigenlijk helemaal niet op zit te wachten en de situatie wel prima vindt zo.
Uit cijfers van Stichting Achmea Rechtsbijstand blijft dat dergelijke conflicten tussen werkgever en werknemer steeds vaker voorkomen. Zowel werkgevers als werknemers doen er dus goed aan zich goed te laten informeren wanneer zij met een re-integratietraject te maken krijgen. Het kennen van je rechten en de te nemen stappen, versterkt namelijk je positie wanneer je in zo’n conflict terecht komt.
Professionele bijstand
Raak je – als werkgever of als werknemer – onverhoopt toch verwikkeld in een re-integratietraject? Voorkom juridisch getouwtrek (en vooral ook dat je zelf aan het kortste eind trekt) en schakel indien nodig op tijd professionele hulp in. Laat je bijvoorbeeld bijstaan door de arbeidsdeskundigen van Xs2more, die samenwerken met de specialisten van Werkxe en Arbodienst Preventix om bij ieder vraagstuk of probleem op re-integratiegebied de juiste bijstand te kunnen bieden.
De eerste stap in ieder re-integratieconflict is te proberen “on speaking terms” met elkaar te blijven en duidelijk te blijven communiceren over onzekerheden en onduidelijkheden. Zit dat er niet meer in? Dan hopen we dat je – of je nou de werkgever of de werknemer bent in het conflict – na het lezen van dit artikel beter bent voorbereid om de kaas niet van je brood te laten eten.
