Waarom zijn vaste energiecontracten snel uitverkocht?

De afgelopen jaren zijn vaste energiecontracten een schaars goed geworden. In 2022 en 2023 waren ze zelfs tijdelijk helemaal uit de markt verdwenen. Maar waarom zijn deze contracten zo snel uitverkocht? En waarom zijn ze nu weer teruggekeerd?

Verdwijning van vaste energiecontracten

In augustus 2022 bereikten de prijzen voor gas en elektriciteit recordhoogtes. Energiemaatschappijen hadden hierdoor veel dure energie ingekocht, wat resulteerde in hoge kosten. Tijdens deze piekmaanden konden ze het zich niet veroorloven om vaste prijzen aan te bieden voor een langere periode. Consumenten waren dus aangewezen op variabele contracten en betaalden gedurende het jaar de hoofdprijs.

Maar er is een kentering ontstaan. Om de excessieve energieprijzen te beteugelen, heeft de overheid vanaf 1 januari 2023 een prijsplafond ingesteld voor gas en elektriciteit. Na de milde wintermaanden van eind 2022 en begin 2023 zijn de energieprijzen verder gedaald. Bovendien gelden er sinds 1 juni 2023 nieuwe regels voor het opzeggen van een vast energiecontract, waardoor energieleveranciers minder risico lopen. Hierdoor hebben meerdere leveranciers besloten om vaste contracten weer aan te bieden voor 1 of meerdere jaren, vaak zelfs tegen lagere tarieven dan het prijsplafond.

Populariteit van vaste energiecontracten

In juli 2023 is de vraag naar vaste energiecontracten, voor 1 jaar of langer, enorm hoog. Dankzij het prijsplafond zijn de energieprijzen tot 31 december 2023 voorspelbaar. Maar wat er vanaf 2024 met de prijzen gebeurt, is nog onzeker. Door in 2023 een contract voor 1 jaar af te sluiten, hebben consumenten ook in de eerste helft van 2024 zekerheid. Dit kan een geruststellende gedachte zijn, gezien de onvoorspelbaarheid van de energieprijzen, zoals we hebben gezien in 2022.

Beperkt aanbod van vaste contracten

De grote vraag naar vaste energiecontracten zorgt echter voor nieuwe problemen. Het beperkte aanbod is een kwestie van vraag en aanbod. Veel consumenten willen zekerheid zodra het prijsplafond verdwijnt, maar energieleveranciers kopen slechts beperkte hoeveelheden energie in. Vanwege de onzekerheid op de markt en de snelle prijsschommelingen zijn ze voorzichtig met het aanleggen van een voorraad voor de lange termijn. Hierdoor kunnen ze soms niet aan alle vraag voldoen.

Bas Woldring, van vergelijkingsplatform Gaslicht.com, legt uit dat energieleveranciers niet meer kijken naar wat ze voor een maand nodig hebben, maar naar wat ze voor een week nodig hebben en daarvoor moeten inkopen. Ze willen niet te veel inkopen, omdat ze anders blijven zitten met dure energie die ze niet kunnen verkopen als de prijzen op de groothandelsmarkt dalen. Dit zorgt er ook voor dat het aanbod van vaste contracten eerder op is.

Als consument is het belangrijk om snel te handelen wanneer u een aanbod voor een vast contract krijgt. Het kan namelijk gebeuren dat u al te laat bent als u te lang wacht. Mocht u toch een vast contract afsluiten en later van gedachten veranderen, dan heeft u altijd nog een wettelijke herroepingstermijn van 14 kalenderdagen.