Ieder mens, en ook een groot deel van alle diersoorten, heeft een navel. Veel mensen weten niet precies waar de navel voor dient, of wat je ermee kan doen. Wist jij bijvoorbeeld dat jouw navel eigenlijk een litteken is dat is ontstaan omdat de navelstreng waarmee jij in de baarmoeder aan je moeder was verbonden, is afgestorven? Ook kan je navel ontstoken raken, vol komen te zitten met navelpluis en kan je zelfs een heuse navelsteen in je navel krijgen!
In de baarmoeder
In de baarmoeder is een ongeboren baby via de navelstreng en de placenta verbonden aan het lichaam van de moeder. Via de navelstreng, die aan de buik van de baby bevestigd is, worden voedingsstoffen en zuurstof aangevoerd, en afvalstoffen weer afgevoerd. Op deze manier kan de baby overleven en groeien in de baarmoeder, tot de baby geboren wordt.
Vorming van de navel
Na de geboorte van een baby wordt de navelstreng doorgeknipt. De directe verbinding tussen moeder en baby wordt op deze manier verbroken, en vanaf dit moment is de baby niet meer afhankelijk van voedingsstoffen en zuurstof die via de navelstreng verliepen. De baby haalt nu zijn zuurstof uit de lucht via de longademhaling, en voedingsstoffen worden uit de borstvoeding of flesvoeding gehaald.
Het stukje navelstreng dat nog aan de buik van de baby zit, nadat deze is doorgeknipt, zal indrogen en uiteindelijk afvallen. Dit kan je vergelijken met een wondje dat een korstje vormt. Wanneer de huid daaronder helemaal genezen is, valt het korstje er vanaf. De navel van de baby is nu voor het eerst goed zichtbaar: het is eigenlijk een litteken dat is overgebleven na het afvallen van de navelstreng.
Functie van de navel
De navel heeft bij mens en dier eigenlijk geen functie. Het is in principe een litteken dat is overgebleven na het afvallen van de navelstreng. Wel kunnen er diverse aandoeningen ontstaan op, rond en in de navel en is het ook bekend dat de navel als erogene zone dient bij vrouwen. (Meestal) jonge vrouwen willen hun navel ook weleens versieren met een navelpiercing; in dit geval kan de functie van de navel erop gebaseerd zijn om het lichaam mooier te maken.
De huid op, in en rond de navel is erg gevoelig. Vooral bij vrouwen is dit het geval, waarschijnlijk komt dit omdat vrouwen minder haar hebben in de regio rond de navel. Doordat de navel zo gevoelig is, wordt het ook wel gezien als een erogene zone: een gebied op het lichaam dat voor seksuele prikkeling kan zorgen.
Verschillende vormen navels – welke vormen navels hebben we?
Er bestaan grofweg vier verschillende soorten navels, welke gecategoriseerd zijn naar de vorm van de navel:
- Knoopje. Deze navel ziet er plat uit en is een beetje te vergelijken met een ronde, platte knoop.
- Innie. De innie is een ovale tot ronde holte. De doorsnee en diepte van de innie kan verschillen. De innie is de navel die het vaakst gezien wordt.
- Outie. De outie is een navel die een beetje tot veel uitstulpt. Bij jonge kinderen kan de outie soms verdwijnen wanneer het kind groeit, en overgaan in een innie.
- Bolletje.Het bolletje is een innie, met in de holte een lichte uitstulping in de vorm van een bolletje. Het bolletje komt hierbij nooit uit het putje.
De navel goed schoonhouden
De meeste mensen douchen elke dag, en houden daarmee hun lichaam schoon. Maar de grootste groep van deze mensen vergeet echter één ding schoon te maken: hun navel. Ook voor de navel is het belangrijk dit kleine lichaamsdeel schoon te houden: een goede navelhygiëne zorgt ervoor dat ontstekingen wegblijven, de bacteriën zich minder snel kunnen vermenigvuldigen en ook navelpluis en de kans op een navelsteen vermindert.
Maar hoe kan je jouw navel nu schoonmaken? Meestal volstaat het om het gebied rond de navel goed te wassen met water en zeep. Maar mensen met een ‘innie-navel’, dus een navel die naar binnen is getrokken, kunnen het binnenste op deze manier niet goed schoonmaken en -houden. Daarvoor kan je het beste eenmaal per week een wattenstaafje met zeep of alcohol gebruiken om de huid aan de binnenkant van de navel te reinigen. Pak daarna een tweede wattenstaafje en droog hiermee de binnenkant van de navel goed af, zodat de vochtigheid verwijderd kan worden.
Navelpluis
De meeste mensen hebben weleens van navelpluis gehoord, en een grote groep mensen heeft hier zelf regelmatig last van. Navelpluis is de opeenhoping van een soort wollig materiaal in de navel. Vooral mensen met een ‘innie-navel’ hebben te kampen met navelpluis. Ook is het een gegeven dat mannen hier vaker last van hebben dan vrouwen.
Navelpluis is een pluis dat veelal bestaat uit vezels van onze kleding, samen met dode huidcellen en afgevallen lichaamshaar. Navelpluis is eenvoudig te verwijderen en onschuldig.
Navelsteen
In de navel kan ook een navelsteen ontstaan. De navelsteen wordt vooral gezien bij mensen met een ‘innie-navel’, en ontstaat door een gebrekkige hygiëne van de navel. Dode huidresten, bacteriën en ander vuil dat zich in de navel verzamelt, kan gaan samenklonteren wanneer dit langere tijd in de navel blijft zitten. Hoe langer het goedje de tijd heeft om samen te klonteren, hoe harder en groter dit klontje wordt. Uiteindelijk ontstaat er een navelsteen die kan variëren in grootte.
De navelsteen kan het beste verwijderd worden. Wanneer dit niet zelf lukt, kan je het beste een bezoek brengen aan de huisarts. De kans bestaat dat er een wondje achterblijft als de steen verwijderd is. Zorg er dan voor dat het wondje goed behandeld wordt, en de huid van de navel regelmatig (één keer per dag) goed schoongemaakt wordt.
Ontstoken navel
De navel kan om verschillende redenen ontstoken raken. Een navelontsteking wordt het vaakst gezien bij mensen met een ‘innie-navel’. De meest voorkomende oorzaken van een ontstoken navel zijn:
- Regelmatig pulken met een vingernagel of pincet in de navel om vuiltjes te verwijderen.
- Het verwijderen van een navelsteen.
- Het dragen van een navelpiercing vergroot de kans op ontsteking van de navel.
- Na het douchen de navel niet goed droogmaken met een handdoek of wattenstaafje.
Navelbreuk
Een navelbreuk is een breuk in de buikwand, ter hoogte van de navel. De inhoud van de buik komt via de breuk naar buiten, waardoor er een kleinere of grotere bobbel zichtbaar is op de navel die er eerst niet was. Vaak is een navelbreuk goed te behandelen via een operatie en keert de navelbreuk daarna niet meer terug.
Navelpiercings
Zeker jonge meiden vinden het erg leuk om een navelpiercing te dragen. Een navelpiercing is een piercing die in de huid vlak boven de navel wordt gezet, en is vergelijkbaar met oorbellen die in de oren worden gedragen. Er zijn diverse varianten van de navelpiercing, waarbij je kan kiezen voor een klein knopje, of een sieraad dat meer opvalt en uit felle kleuren bestaat.
Bij een navelpiercing is een goede navelhygiëne erg belangrijk, omdat het gebied van de piercing zelf kan ontsteken. Ook kan er zich door de piercing makkelijker vuil in de navel ophopen, waardoor de kans op een ontsteking van de navel zelf ook groter is geworden.
Naveltruitjes
Een hele tijd zijn naveltruitjes in de mode geweest, zowel rond 1990, 2000 en 2010. Naveltruitjes zijn zeer korte topjes die een groot deel van de romp bloot laten en waarbij de navel ook zichtbaar is. Deze modetrend werd vooral veel gedragen door jonge meisjes, tienermeiden en jonge vrouwen.
Je navel lekker laten ruiken
De meest bekende plaatsen om parfum te spuiten, zijn de hals, de binnenkant van de polsen en het hoofdhaar. De reden dat de parfum op polsen en nek gespoten wordt, is omdat daar de huid dun is en er aderen direct onder de huid lopen. Door deze lichaamswarmte blijft de parfum langer geuren en is de geur vaak ook wat sterker.
De navel is ook een ideale plek om parfum te spuiten. Doordat de huid daar dubbel zit, is de huid rond de navel ook warmer dan op andere plekken van het lichaam. Ook hier zal de parfum dus langer te ruiken zijn en is de geur van de parfum ook wat sterker.
De navel en het geloof
De navel staat ook symbool in diverse geloven. Zo beschrijft het hindoeïsme dat ‘Brahma’ zich bevindt in de bloesem van een lotus die is ontsproten aan de navel van ‘Vishnoe’.
Daarnaast wordt de navel in het christendom ook veel besproken: er zijn regelmatig discussies gaande of Adam en Eva, de eerste mensen op aarde, een navel hadden of niet.