Terug naar de natuur, slapen in een tent en door weer en wind naar de wc. Kamperen is top! Dat vinden heel veel mensen. Over hoe het allemaal begon.
De behoefte aan rust en natuur vinden we tegenwoordig niet bijzonder. In onze huidige maatschappij ontvluchten mensen regelmatig tijdelijk de drukke stad, of het kantoor. In de negentiende eeuw was ‘terug naar de natuur’ een nieuw fenomeen.
In 1854 schreef de Amerikaanse schrijver en filosoof Henry David Thoreau het boek ‘Walden, or life in the woods’. Het boek gaat over zijn experiment om een tijd afgezonderd van de beschaafde wereld en de drukke samenleving te gaan leven. Hij wilde de natuur in. Hij ging kamperen.
Thoreau was uiteraard niet de enige met deze gevoelens. Steeds meer mensen kregen, ten gevolge van de industriële revolutie (fabrieken, het ontstaan van steden en nauwe behuizing) behoefte aan de buitenlucht. Wandelen was letterlijk een eerste stap en al snel ontstonden er clubs die ‘de natuur’ promootten. Er ontstonden onder meer de padvinderij en de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie.
Tussen platteland en stad was er een enorm verschil
Nu moet je weten dat het verschil tussen het plattelandsleven en het leven in de stad in die tijd ongekend groot was. Mensen hadden nauwelijks enige notie hoe de ander leefde. Het was dus een grote stap om de stad uit te gaan, en het platteland te ervaren.
Het kamperen werd in Engeland eerder ontwikkeld dan in ons land. In Nederland begon het met Carl Denig die in 1912 de Nederlandse Toeristen Kampeer Club (NTKC) oprichtte. De leden waren overigens vooral rijke jongemannen, in het bezit van fiets en tent. De gewone burger kon het zich nog niet permitteren.
Tent mee op de fiets
Denk nu niet dat je zomaar een tent achterin een auto gooide en richting de camping reed. Mensen gingen in eerste instantie met de fiets. Dat vroeg om nogal stevige fietsen waar bagage op meegenomen kon. Maar andersom was er iemand zo slim om juist lichtgewicht tentjes te gaan maken. Eind negentiende eeuw ontwierp een Engelse kleermaker een tent die gemakkelijk te tillen was. In vergelijking met tegenwoordig overigens nog aan de zware kant, maar het was in ieder geval mogelijk om de tent op de fiets mee te nemen.
Pas toen mensen meer vrije tijd kregen, gingen ze om diezelfde reden als Thoreau, de natuur in en overnachtten in een tent. Eerst zelfgemaakt, later werden alle mogelijke tenten ontwikkeld. Overal ontstonden kampeerterreinen, de eerste overigens in Vierhouten op de Veluwe, en soms kenden campings kant-en-klare tenten. Die stonden voor je klaar, hoefde je ook niets op te zetten. In de jaren vijftig werd kamperen enorm populair. De De Waard tent, stormvast, werd sinds 1970 een fenomeen.
Je hield je aan strenge kampeerregels
Boeren en buitenlui vonden het overigens in het begin maar niets dat er mensen uit de stad het platteland gingen bevolken. En zeker niet als ze een tentje opzetten. De ANWB, in die tijd ontstaan, creëerde dan ook strenge regels waar iedereen zich aan moest houden. Er kwamen zelfs oefenkampen om het kamperen onder de knie te krijgen. Hoe zet je een tent op, wat is een grondzeil, hoe houd je de boel netjes. Kortom; na een cursus van twee weken kreeg je je kampeerpaspoort en kon je los.
Dit fenomeen werd in de jaren zeventig pas losgelaten en was het kampeerpaspoort verleden tijd. In die tijd had het kamperen al een enorme vlucht genomen. Oefenkampen bleven nog even bestaan, maar uiteindelijk verdween dat uit beeld en inmiddels weten we zelf wel raad met tent en haringen. In 1920 telde Nederland twintigduizend kampeerders. Tegenwoordig zijn dat er bijna drie-en-een-half miljoen.
