Ruim een derde van de Friese 65-plussers is matig tot zeer ernstig eenzaam. Bij 75-plussers gaat het zelfs om bijna de helft. Eenzaamheid treft alle leeftijden. Bij oudere senioren komt het echter vaker voor, omdat ze vanwege hun leeftijd veel blijvende verliezen meemaken, zoals verlies van naasten, mobiliteit, gezondheid en netwerk. Nu meer zelfredzaamheid van mensen wordt gevraagd én de samenleving meer senioren gaat tellen, is het belangrijk om stil te staan bij eenzaamheid onder senioren. In een nieuwe publicatie in het kader van de Staat van Friese senioren geeft het Fries Sociaal Planbureau het woord aan senioren zelf.
Percentage eenzame Friezen per leeftijdscategorie, 2012
Bron: GGD Gezondheidsmonitor, bewerking FSP
Geen afwachtende houding
Eenzaamheid wordt veroorzaakt door te weinig contacten of door het gebrek aan de gewenste kwaliteit ervan. De geïnterviewde senioren geven aan dat het belangrijk is om zelf contacten aan te gaan en een eenmaal gevormd netwerk actief te onderhouden. “Wacht niet af maar stap op mensen af. En investeer in computervaardigheden om verzekerd van contacten te zijn voor het geval je aan huis gekluisterd raakt.”
Gezondheid en mobiliteit belangrijk
De senioren geven aan dat het belangrijk is om gezond en mobiel genoeg te zijn om er op uit te kunnen. Een wandeling schept de voorwaarde voor contact. “De uitvinder van de rollator verdient een lintje!” Ook helderheid van geest is belangrijk. Het maakt contact en het aanleren en onthouden van vaardigheden gemakkelijker. “Ook kun je bijvoorbeeld het nieuws beter volgen, waardoor je gespreksstof hebt.”
Gewaardeerd worden
Senioren hebben vooral regie over hun levenshouding en de keuzes die ze maken. Ook hebben ze tot op zekere hoogte invloed op hun gezondheid en mobiliteit. Maar gewaardeerd, gehoord en gezien worden ligt voornamelijk in handen van anderen. En bij eenzaamheid gaat het juist om ertoe doen, nut hebben en mee tellen. “In het aardigste geval vragen mensen wel hoe het met je gaat, maar wanneer wordt naar je mening gevraagd, of naar hoe je iets aan zou pakken?”
Niet zeuren
Senioren kunnen dus veel zelf doen om hun netwerk te vergroten en eenzaamheid te voorkomen of verminderen. Echter, het vragen van hulp aan familie en bekenden is voor veel huidige senioren moeilijk: “Je wilt jezelf redden, je wilt niet klagen, zeuren of tot last zijn.”
Symposium Staat Friese senioren
De resultaten van alle publicaties in het kader van de Staat van Friese senioren worden gepresenteerd tijdens het symposium op 2 februari 2017 bij de NHL Hoogeschool.