Iedereen een coach

Loopbaancoach, personalcoach, lifestylecoach, budgetcoach, kindercoach, wandelcoach, opruimcoach. Waar ben je zonder coach, zou je toch denken. Er is natuurlijk niets mis met een beetje ondersteuning in het leven, maar waar is de hulp van de buurvrouw, vrienden of familie gebleven? Of is een professional wenselijker? En hoe professioneel is zo’n coach nou eigenlijk?

Toen het woord coach nog niet was uitgevonden, moest je het doen met familieleden en vrienden. Voor hulp bij opruimen of als een maatje om mee te wandelen. Als je het moeilijk had, nam je iemand in vertrouwen. Als je levensvragen had, geldproblemen of zaken wilde veranderen in je leven. Je vroeg om advies en ondersteuning. Natuurlijk lukte dat ook wel eens niet en stond je er alleen voor. In een enkel geval, bij psychische problemen, deed je een beroep op een huisarts en werd je verwezen naar een professionele hulpverlener. Meestal een maatschappelijk werker of een psycholoog.

Noem het gerust een coach-explosie

Inmiddels telt ons land ruim zestigduizend coaches. Dat aantal is de laatste jaren enorm gegroeid. Je kunt het gerust een coach-explosie noemen. Het is geen beschermd beroep en dus mag iedereen zich coach noemen. Volgens Wikipedia is coaching een vorm van begeleiding die erop gericht is mensen in positieve zin te veranderen. Het gaat om gezonde mensen die meer inzicht wensen in hun eigen gedrag en op basis daarvan dat gedrag willen en kunnen veranderen. ‘Genezing is nadrukkelijk niet het doel en ziekte niet het uitgangspunt’, zo staat vermeld. Het laat zich raden dat coaches inmiddels ook wel worden ingezet bij mensen die zich niet zo gezond voelen als hier vermeld wordt. En bij wie de problematiek ernstiger is.

Helpt een coach bij burn-out klachten?

Vooral op het gebied van de veelvoorkomende burn-out problematiek zijn er veel coaches. Ga je met burn-out klachten naar een coach, dan kan er ook sprake zijn van depressie of angst. Is die coach wel bekwaam genoeg om dat onderscheid te maken en jou van het juiste advies te dienen? Volgens psychologen gaat het nog wel eens mis omdat er al snel allerlei adviezen en oplossingen worden aangedragen die eigenlijk te simpel zijn. Een wetenschappelijke achtergrond is al helemaal ver te zoeken.

Natuurlijk zijn er ook bekwame coaches. Dat zijn coaches die een degelijke opleiding hebben gevolgd en bijvoorbeeld regelmatig moeten toetsen bij een beroepsvereniging. Deze coaches weten wat ze kunnen en verwijzen door als ze het niet weten of als iemand bij een andere deskundige of specialist beter af is. Zo’n coach is niet alleen bekwaam, maar kent ook zijn grenzen. “Een coach is oplossingsgericht en biedt praktische, kortdurende hulp. Een psycholoog heeft een meer probleemgerichte benadering,” zo vertelde Miriam Oude Wolbers uit in een eerder interview. Zij is coach en bestuurslid van NOBCO, de grootste beroepsorganisatie voor professionele coaches in Nederland.

NOBCO staat voor Nederlandse Orde van Beroepscoaches. De NOBCO helpt bij het matchen van de juiste en professionele coach, zo staat op de website vermeld. Ze baseren een goede coach vooral op het Europese EIA-keurmerk dat staat voor ervaring, deskundigheid en kwaliteit. Het betekent dat er strenge eisen worden gesteld aan opleidingsuren, en met intervisie en zelfreflectie blijven coaches met het EIA-keurmerk zich voortdurend professionaliseren.

Wees kritisch bij de keuze van een coach

Zo’n keurmerk biedt in ieder geval enige zekerheid als het gaat om de deskundigheid van een coach. Nu is de enige coach de andere niet. De ondersteuning van een opruimcoach die helpt een kledingkast op orde te brengen is toch minder ingrijpend voor de rest van het leven dan een coach die moet helpen van een burn-out af te komen. Maar als je dan toch gebruik wilt maken van een coach, en daarin wilt investeren, let dan in ieder geval op zijn of haar opleiding, keurmerken en ervaring. Er zijn gedegen coachopleidingen die voorkomen dat mensen louter op basis van hun eigen ervaringen een praktijk starten en zich coach noemen. Een coach die bij wijze van spreken drie workshops heeft gevolgd en zich vervolgens coach noemt. Verwacht daar geen deskundige begeleiding van. Het advies van deskundigen luidt vooral kritisch te zijn.