Coach Anja Kuhn geeft speciale trainingen om angst voor honden weg te nemen. Anja vertelt:
Angst kennen we allemaal. Het ervaren van angst in bepaalde situaties is nodig en zinvol. Het maakt ons alert in gevaarlijke situaties. Een gezonde vorm van angst maakt dat wij razendsnel kunnen reageren wanneer dat echt nodig is. Zonder er eerst over na te denken reageren we in bevriezen, vluchten of vechten. Dat is per persoon verschillend. Angst ervaren is niet verkeerd, maar het wordt een ander verhaal als je beheerst wordt door angst en je systeem hypergevoelig is afgestemd op bepaalde prikkels.
Angststoornis
In dat geval spreken we van een ‘angststoornis’. Je bent continu alert, je vermijdt bepaalde situaties, je begint je te beperken in je (sociale) leven, je reacties maken ongevaarlijke situaties juist gevaarlijk. Je lijf doorleeft bepaalde sensaties welke op den duur slopend zijn omdat de herstelperiode ontbreekt. Je lijf is tijdens een angstreactie heel hard aan het werk. Er wordt een systeem geactiveerd en als het gevaar voorbij is ervaar je over het algemeen (grote) vermoeidheid. Je moet weer bijkomen en herstellen.
Laat ik het concreet maken door een voorbeeld te geven van iemand die last heeft van angst voor honden.
Een angstige persoon:
- Scant continu de omgeving: Komt er iemand met een hond? Hoor ik een hond? Zag ik net iets bewegen? Vaak draaien angstige personen zich buitenshuis heel vaak om, met als doel te weten of er zich een hond achter hen bevindt.
- Gaat bepaalde routes vermijden omdat er honden komen, durft niet meer om een straathoek te lopen, gaat niet meer naar het strand/bos of zelfs helemaal niet meer op vakantie/reis.
- Vermijdt bepaalde vrienden/familie met een hond, gaat niet meer mee op een uitje of wandeling, wil misschien zelfs helemaal niet meer het huis uit.
- Rent bij het zien van een hond ongecontroleerd een (drukke) straat op, begint heel hard te gillen (wat voor honden een trigger is omdat zij daar zelf van schrikken), begint te schoppen of te slaan naar de hond.
- Heeft een snelle, gejaagde ademhaling, voelt zich duizelig, begint (hard) te zweten, heeft last van hevige hartkloppingen. Herstel is traag en soms ook lastig omdat het lijf onmiddellijk op zoek is naar de volgende gevaarlijke situatie (in dit geval een volgende hond).
Bij blijvende angst komt de persoon in een negatieve spiraal terecht omdat er nog een extra versterkende factor bij komt, namelijk de angst voor de angst.
Angstontwikkeling vindt plaats in onze fantasie
Hoe een angststoornis precies ontstaat is niet bekend. Er hoeft geen negatieve ervaring aan vooraf te gaan. Ik begeleid in mijn praktijk mensen met angst voor honden en niemand van deze mensen is ooit zelf gebeten door een hond. Bijna altijd gaat het om het idee dat het zou kunnen gebeuren. Vergelijk het maar met mensen met vliegangst (wie is al eerder neergestort?), angst voor spinnen (wie is ooit echt geconfronteerd met gevaarlijke spinnen?), hoogtevrees, pleinvrees, faalangst enzovoort. Het overgrote deel van de angstontwikkeling vindt plaats in onze fantasie.
Je hoeft niet per se een grote hondenvriend te worden
De angst voor honden aanpakken, betekent niet dat je per se een grote hondenvriend hoeft te worden. Het doel is om weer tot realistische inschattingen te komen van bepaalde situaties. Het is niet eens wenselijk dat je helemaal angstvrij wordt.
Een enkele keer gaat het ook fout
Ik vergelijk het met het contact van mensen onderling. Ik ben zelf niet bang voor mensen. Toch ben ik in bepaalde situaties en op bepaalde plekken extra alert. Een groep van dronken jonge mannen midden in de nacht vermijd ik liever. Als ik op straat iemand tegenkom die erg boos is en agressiviteit toont, houd ik voorlopig afstand. Ik maak een inschatting door verschillende informatie met elkaar te combineren. De blik, de houding, de interactie met de omgeving. Op dat moment kan ik een confrontatie ook best even spannend vinden. Een enkele keer gaat het ook fout. Krijgt iemand ruzie en een klap bijvoorbeeld. Het altijd kan gebeuren.
Alert zijn is zinvol
Belangrijk is dat je angstsysteem zich kan blijven reguleren. De oplossing is niet de conclusie trekken dat alle mensen gevaarlijk zijn. Net zo min als dat je nooit meer op een fiets moet stappen omdat je een keer gevallen bent of geen toets meer schrijft omdat je een keer onverwacht een slecht cijfer hebt gehaald. Als begeleider van mensen met angst voor honden kan ik dan ook niet beloven dat je je nooit meer angstig voelt tijdens een ontmoeting met een hond. Alert zijn is ook hier in bepaalde gevallen zinvol. Dat ben ik zelf ook (en ik ben gek op honden). Belangrijk is dat je signalen leert verzamelen en kunt duiden zodat je tot een realistische inschatting komt en zelf de controle hebt over je eigen reactie. Denk hierbij aan:
- kennis over hondengedrag en hondentaal
- de reacties van je lijf kunnen herkennen en sturen zoals controle over je ademhaling en spierspanning
- primaire reacties transformeren tot veilige reacties (niet wegrennen maar…)
- leren relativeren (de hond is helemaal niet geïnteresseerd in mij)
- belemmerende gedachten transformeren tot helpende gedachten
Angst is te overwinnen. Het vraagt wel om de wil de confrontatie aan te gaan en je moet er echt voor werken. Het is absoluut zinvol hier hulp bij in te schakelen. Was dat niet nodig dan zou de angst allang verdwenen zijn. Helaas verdwijnt een angststoornis niet vanzelf. Wat ook niet helpt zijn (goed bedoelde en opbeurende) woorden van familie, vrienden en kennissen. “Ahhh… hij doet niets”. “Doe even normaal”. “Hij is heel lief, kom hem maar aaien”.
Begeleidingstraject
In een begeleidingstraject wordt een aantal stappen doorlopen om je handvatten aan te reiken. In eerste instantie gebeurt dit zonder hond. Pas als je voldoende informatie hebt over honden en hun gedrag en je de reacties van je eigen lijf beter leert kennen en controleren gaan we heel voorzichtig toewerken naar contact met een hond. Eerst op grote afstand en stapsgewijs gaan we grenzen verkennen. Je hebt te allen tijde de controle.
Je moet het doen, doen, doen
De belangrijkste (en misschien toch ook meest onderschatte) stap is die, dat je zelf gaat oefenen. Met de kennis die je hebt en de positieve ervaringen op zak moet je nu zelf op pad. En ook dat kun je opbouwen. Eerst in overzichtelijke situaties, met iemand erbij. Later verleg je ook hier steeds verder je grenzen. Het is als met alles wat je wilt leren, je moet het doen, doen, doen. En als het een keer tegenvalt? Dan vraag je eventjes om steun om vervolgens weer door te gaan! De vrijheid die je wint is de beloning! Hier tref je meer informatie.
[advertorial]