De woningmarkt is flink overspannen. Huizenprijzen rijzen de pan uit en wie kopen kan heeft de keuze uit vaak maar een paar aangeboden woningen. Voeg daar het schrikbarend hoge aantal scheidingen onder vijftigplussers aan toe en je hebt een flink probleem te pakken.
Dat probleem bestaat uit het feit dat één van de gescheiden partners geen eigen woning kan vinden. Geen koopwoning, maar ook niet zomaar een betaalbare huurwoning. Het levert bakken stress op in die toch al moeilijke periode van scheiden en een nieuw leven opbouwen.
Noodgedwongen bij familie intrekken
In 2019 eindigden er volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) ruim dertigduizend huwelijken in een echtscheiding. Je kunt op je vingers natellen dat dan vijftienduizend mensen op zoek moeten naar een ander huis. Dat aantal is nog niet eens volledig, omdat er ook veel niet-getrouwden uit elkaar gaan, die niet meegeteld zijn. Het aantal echtscheidingen bleek het grootst in de leeftijdsgroep van 45 tot 50 jaar. Die leeftijden lopen op en een groot aantal vijftigplussers gaat zelfstandig verder.
Waar komen al deze vijftigplussers terecht? Een familieadvocaat vertelt in een artikel in de Volkskrant dat ‘waar gaan we wonen?’ tegenwoordig de meest urgente vraag is bij een scheiding. Vaak valt de keuze noodgedwongen op een dure vrijesectorwoning. Een lening afsluiten om rond te kunnen komen, komt regelmatig voor. Wie wel een woning kopen kan, kiest voor een zo goedkoop mogelijke, vaak allerlei gebreken op de koop toe nemend. In sommige gevallen wordt (te) snel bij een nieuwe partner ingetrokken. Gewoonweg uit praktische overwegingen. Soms trekt iemand (tijdelijk) in bij vrienden, familie of huurt een caravan.
Koopwoning raakt steeds verder uit het zicht
Het blijken vooral vrouwen te zijn die de echtelijke woning verlaten omdat ze in hun eentje de hypotheek van de die woning niet kunnen opbrengen. Ze verdienen te weinig of werken helemaal niet. Is het wel mogelijk een koopwoning aan te schaffen, dan is het belangrijk gebruik te kunnen maken van een uitkoopbedrag. Maar het blijven uitzonderingen. Als zo’n vrouw geen passende koopwoning kan vinden, is ze aangewezen op een dure huurwoning en is het bedrag op haar rekening dat overbleef na uitkoop binnen een paar jaar als sneeuw voor de zon verdwenen. Ook al omdat ze er jaarlijks belasting over moet betalen. Die koopwoning die gewenst is, raakt steeds verder uit het zicht.
Op sommige plekken steken scheidingsmediators, advocaten en makelaars de koppen bij elkaar om billijke oplossingen te bedenken zoals flexwoningen creëren, leegstaande panden verbouwen of permanente bewoning van vakantiewoningen forceren. Gemeenten hebben daarin het laatste woord en het loopt nog niet echt soepel. Er moeten vooral woningen komen voor vrouwen met jonge kinderen, maar ook de vijftigplusser moet een kans krijgen. Soms komt het zelfs zover dat de ex-echtelieden noodgedwongen nog een tijd bij elkaar moeten blijven wonen.