DNA van Leeuwarden

Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad 2018 krijgt meer en meer vorm. De komende tijd zullen we bij 50plus aandacht besteden aan een aantal projecten.

Over Culturele hoofdstad I
De eerste stap is gezet. Projecten zijn nog volop in beweging, maar een tipje van de sluier is tijdens de programmapresentatie van 3 oktober opgelicht. Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad 2018 krijgt meer en meer vorm. De komende tijd zullen we bij 50plus aandacht besteden aan een aantal projecten. Dit keer DNALWD2018.

Wat hebben een een oude foto van het geboortehuis van mevrouw de Vries, de Syrische vlag gemaakt door Yassin, zand van juf Anne die van Ameland komt en een allergiepilletje van Frank die hooikoorts heeft, met elkaar te maken?Het zijn spullen met een verhaal die opgeborgen zijn in buisjes, reageerbuisjes, afkomstig van mensen die een band met Leeuwarden hebben. Al deze buisjes samen vormen een kunstwerk, het zogenoemde DNA van Leeuwarden.

Achter ieder voorwerp zit een verhaal

DNA is een community-art project zoals dat heet, in het kader van Leeuwarden-Fryslân 2018. Kunstenaar Hein de Graaf is de drijvende kracht achter dit project. Het kunstwerk van Hein krijgt vanaf eind dit jaar een plaats in het stadskantoor. Het is een kubusachtige vorm, gemaakt door de Mannen van Staal, met ramen met daarin allemaal reageerbuisjes gevuld met het DNA van Leeuwarden. Iedereen die op welke manier dan ook een band heeft met Leeuwarden kan een reageerbuisje vullen met wat voor hem of haar belangrijk is en geeft daarmee het project vorm. Dertigduizend buisjes kunnen er in het kunstwerk. Maar als het er meer worden, komt er gewoon een extra laag op. Het moet een plaatje worden om naar te kijken maar vooral ook om te voelen, deze DNA kubus. Want achter ieder voorwerp in de buisjes zit een verhaal. En het gaat Hein juist om die verhalen.

dna2018-leeuwarden

Via een app kun je de verhalen lezen

Zelf kan hij een dag bezig zijn met bedenken van het verhaal achter dat ene veertje of die bepaalde foto. Het prikkelt zijn kunstenaarsgeest. Maar voor wie gewoon snel wil weten waarom nou juist dat krantenartikeltje erin zit, is er een digitaal systeem bedacht. Alle verhalen worden geregistreerd via een speciale website en gekoppeld aan de unieke barcode van de reageerbuisjes. Als het kunstwerk eenmaal geplaatst is, kun je via een app niet alleen je eigen buisje traceren, maar ook de verhalen van anderen lezen.

Vrijwilligers

Een kijkje achter de schermen brengt ons in een kantoorruimte in de oude Kanselarij aan de Tweebaksmarkt. Daar werkt, onder enthousiaste leiding van Vincent Runia die alles coördineert en plant, een groep van 25 vrijwilligers om te zorgen dat alles soepel verloopt. Mensen van allerlei pluimage die zich om verschillende reden aangemeld hebben om te helpen bij dit project. Als re-integratie, voor studie of om een netwerk op te bouwen. Het kleine oude kantoortje is eigenhandig gesopt en gepimpt, er is een groot kleurrijk hart op de muur geschilderd en er is altijd wel iemand die iets lekkers meeneemt voor bij de koffie. De vrijwilligers voelen zich betrokken bij het project, maar ook bij elkaar. Laptops op tafel en aan de slag, met ruimte voor even bijpraten en de nodige humor. Afgelopen zomer zijn meer dan tweeduizend verhaaltjes van schoolkinderen van groep 1 tot en met 5 digitaal verwerkt. Een grote maar leuke klus, omdat de meest bijzondere voorwerpen en teksten voorbij kwamen. Soms ontroerend, soms enorm geestig. De oudere kinderen worden op school geholpen bij het zelf registreren van de buisjes. Op dit moment hebben er al ruim vijfduizend kinderen van het basisonderwijs meegedaan en ook veel middelbare scholen doen mee.

Hein is ervan overtuigd dat het anders is dan het DNA van Maastricht of Alkmaar

De vrijwilligers gaan er daarnaast regelmatig op uit om verhalen te vangen bij festivals, op markten, bij instellingen, hoge scholen en in verzorgingstehuizen. Zo hebben onder andere festival Psy Fi,Tresoar, Fier Fryslân, de NHL en zorgcentrum de Hofwijck bezoek gehad van project DNA. Vooral de verhalen van de oudere generatie zijn vaak prachtig. Over de oorlog of hun kinderjaren in Leeuwarden. Het Historisch Centrum Leeuwarden geeft presentaties in samenwerking met DNA voor (dementerende) bejaarden en de beelden brengen vaak weer herinneringen terug. Het mooie van dit project is dat een stuk geschiedenis geborgd wordt in een systeem dat in lengte van dagen beschikbaar blijft. Maar ook het tijdsbeeld van de jongeren van nu en wat hen bezighoudt blijft bewaard. Ook als het kunstwerk niet meer bestaat, kan men over vijftig jaar nog steeds lezen wat het DNA van Leeuwarden van dit moment is. Hein is ervan overtuigd dat dat anders is dan bijvoorbeeld het DNA van Maastricht of Alkmaar. Misschien is dit een project dat nog navolging krijgt op andere plaatsen in Nederland, dat zou geweldig zijn.

Omdat het stikkeren van de buisjes en het verpakken en versturen daarvan naar alle basisscholen in de gemeente Leeuwarden een enorme klus is, is er een samenwerking tot stand gebracht met Zienn Leeuwarden. Daar worden de streepjescodes op de buisjes geplakt en de pakketjes klaar gemaakt voor verspreiding. Het is duidelijk een project dat op vele manieren voor verbinding zorgt. En daarmee past het goed binnen de doelstelling van LF2018. Iedereen die erbij betrokken is kan niet wachten tot het over een paar weken in het stadskantoor van Leeuwarden te zien is: het DNA van Leeuwarden. Na 2018 zal het kunstwerk in delen te zien blijven op verschillende locaties in de stad. Maar zover is het nog lang niet. Nog een heel jaar verhalen vangen, buisjes vullen, registreren en vanaf eind dit jaar vooral ook genieten van het resultaat.
Wil je meer weten over het project, een buisje registreren of je aanmelden als vrijwilliger? Kijk dan op www.dnalwd2018.nl