Maandelijks doet dichter en beeldend kunstenaar Henk Dillerop verslag van een inspirerend atelierbezoek of attendeert ons op een bijzondere expositie, een optreden, een bundel en nog veel meer.
Aan de rechterkant van de oude klinkerweg van het even oude industrieterrein in Drachten doemt een grote fabriekshal op waar grote krachtige machines zijn gebouwd. Na de sluiting van de fabriek hebben er jarenlang glimmende autobussen gestaan uit nagenoeg alle landen van Europa. En nu? Nu is het de werkplaats van ‘Potzenmaker’ Jan Ketelaar. Krachtig en glimmend zwaait hij de deur open en roept ‘Kom d’r in’.
Eenmaal binnen kijk je je ogen uit. De indrukwekkende ruimte staat vol lasapparatuur, beelden, oude werkbanken, er liggen kabels over de stenen vloer, snoeren kringelen als slangen in het rond, er hangen schilderijen aan de wand en her en der staan teksten, afgedrukt op borden van karton of geschreven op een oud stuk hout, want Jan houdt niet alleen van beeld, hij houdt evenveel van het woord.
‘Ik ben directeur van Potzenmakerij Ketelaar in Drachten. De Potzenmakerij is een arbeidscollectief. Wij proberen serieuze grappen te maken. Dat lukt niet altijd, soms wordt het ook gewoon mooi, maar dat is geen ramp hoor’. Jan lacht, zoals alleen Jan kan lachen. Innemend.
‘Ik was toen niet in staat een bestaan op te bouwen’
Hij studeerde van 1997 tot 2002 aan de Kunst Academie Minerva in Groningen en zijn afstudeerrichting was beeldhouwen interdisciplinair. ‘Kunst heeft mijn leven weer zin gegeven na een zware periode midden jaren negentig. Ik was toen niet in staat een bestaan op te bouwen. Ik zocht een eenvoudig baantje en van het bij elkaar geschraapte geld kon ik het eerste jaar op de Academie betalen’.
Inmiddels is Jan een bekende kunstenaar. Eén van de hoogtepunten tot nu toe was een solo-expositie in 2014 in Museum Dr8888. De expositie gaf een goed overzicht van het werk van Jan van de afgelopen jaren. Er stond bekend werk, zoals de metershoge beelden De Staat van Nederland. ‘De Staat van Nederland bestaat uit de beelden ‘Meer’ en ‘Wijzende Man’. De beelden gaan over uitersten, over het vinden van balans, over begeerte en afwijzing en de strijd om de voorrang daarvan’. De beelden waren eerder te zien in onder ander New York en Bremen. In 2006 reed Jan Ketelaar met de beelden op een heftruck door heel Nederland en dat genereerde veel aandacht.
Tijdens de opening van de expositie destijds werd ook de eerste gedichten bundel van Ketelaar gepresenteerd. Het titelgedicht gaat als volgt:
van een man die dacht
ik wil niet meer denken
ik wil niet meer
en ze zeiden
waarom zo zwaar
word stil van binnen
maak je leeg
helemaal leeg
laat gewoon maar alles los
en hij liet los
werd lichter lichter
als een flintertje een veertje
zo vreselijk hol van binnen
dat hij opsteeg
hij zag zijn oma
die hem kuste
en ook zijn vader
die z’n arm om hem heen sloeg
z’n vader zei
zeg jonge zou je maar beter niet
gewoon aan het werk gaan
En Jan ging ‘gewoon’ weer aan het werk. Momenteel werkt hij van ’s morgens vroeg tot in de late middag aan de beeldenpartij ‘Wachten op hoog water’. Ketelaar maakt het voor Leeuwarden-Fryslân 2018 en het is, zo het leven wil, in 2018 klaar. Het beeld bestaat uit twee, van metaal gelaste, vrouwen van vijf meter hoog: een volle vrouw en een dunne vrouw. Ze kijken vanaf de dijk bij Holwerd uit over de zee. Het beeld gaat over de zoektocht naar balans en de interactie tussen mensen. Jan zegt: ‘ik wil dat het beeld mensen bij elkaar brengt, dat mensen de vrouwen bij de hand nemen en dat daar dan weer andere mensen naar kijken’.
‘wachten op hoog water’ (foto: sense of place)
Van november 2017 tot eind april 2018 kan de totstandkoming van de beelden worden gevolgd. Jan Ketelaar opent elke laatste zaterdag van iedere maand van 11.00 tot 17.00 uur zijn werkplaats aan de Tussendiepen 6 in Drachten voor publiek. Hij zwaait graag de deur open en lacht je dan innemend toe.