Wat is er zo leuk aan vogels kijken?

Vogels kijken. Het leek voorbehouden aan een kleine groep liefhebbers, maar inmiddels hebben veel mensen dit als hobby ontdekt. Lekker naar buiten en de natuur in. Luisteren, zoeken, kijken en herkennen. Dat geeft de vogelaar een moment van geluk.

Er waren altijd al liefhebbers, maar tegenwoordig lijkt het wel alsof iedereen er mee bezig is. Vogels kijken. En dan hebben we het niet over het signaleren van een mus in de stad. Het gaat om zaterdagochtend heel vroeg je bed uit voor een ronde door het duin, het bos of de wei. Gewapend met verrekijker, vogelgids en een boterham voor onderweg.

Inspiratie van De Baardmannetjes

Zo kun je bijvoorbeeld tussen het riet een baardmannetje ontdekken. Liefhebbers weten waar we nu heen gaan: het befaamde televisieprogramma De Baardmannetjes van omroep Max dat tot een tijd terug werd uitgezonden op NPO2 (je kunt het nog terugkijken). Schrijver Hans Dorrestijn en vogelkenner Nico de Haan delen hun passie voor de natuur en konden er honderduit over vertellen. Of dit programma het enige is dat ervoor heeft gezorgd dat er zoveel meer vogelkijkers zijn, valt te betwijfelen, maar het programma kende wel steeds meer fans.

Zoeken met verrekijker en vogelgids

Nu is het makkelijk vogels kijken vanaf de bank, maar interessanter blijkt het als je werkelijk de natuur in gaat. In coronatijd bleken veel mensen daar wel oren naar te hebben. Horen wat er om je heen gebeurt, vogelgeluiden opmerken, en er dan achter proberen te komen welke vogels je nu eigenlijk ziet. Dat lukt het beste door een vogelgids bij de hand te nemen, en dan maar weer turen.

Er worden online veel locaties genoemd waar je vogels kunt spotten, maar eigenlijk kan het overal. In je eigen tuin, op je balkon en het park in je wijk. De echte diehards kennen natuurlijk het klappen van de zweep en begeven zich naar gebieden als de Maasvlakte, het Wad of De Oostvaarderplassen.

Schrijf op wat je hebt gezien

Bij zonsopkomst of vlak voor zonsondergang is de kans groot dat je actieve vogels treft. Je hoort ze, kijkt waar het geluid vandaan komt, zoekt met een verrekijker, en probeert hun zang of uiterlijk te herkennen. Voor je het weet ben je een echte kenner ofwel een vogelaar. Natuurlijk is het leuk om je waarnemingen dan bij te houden in een boekje. Zo onthoud je goed wat je hebt gezien, en herken je eerder vogelsoorten.

Het is overigens een aanrader om eens mee te gaan op een excursie vogels kijken. Zo leer je de kneepjes van het vogelkijken en kun je daarna zelf op pad. Of je blijft hangen bij een vogelclub die regelmatig excursies organiseert. Dan ga je met z’n allen op pad en speelt elkaar informatie door over de meest bijzondere vogels en vooral waar je ze kunt aantreffen.

Begin met vogels spotten in het voorjaar

Als je wilt beginnen met vogels spotten kun je dat overigens het beste in het voorjaar doen. Veel vogels keren terug uit het zuiden en er zijn er dan ook veel te zien. En dan kies je natuurlijk voor het vroege ochtenduur. Vogels willen ontbijten en laten flink van zich horen. Juist op die momenten komen ze tevoorschijn. Met een goede verrekijker heb je ze dan al snel in het vizier. Voor veel vogelaars een geluksmomentje. Zeker als ze dan direct weten wat voor een vogel het is, of deze herkennen naar aanleiding van de informatie in hun vogelgids.

Kies de juist kijker en gids

Wil je vogels spotten dan heb je dus slechts een verrekijker en een vogelgids nodig. Het wordt aangeraden een verrekijker niet online te kopen, maar eerst in de hand te voelen en te oefenen met scherpstellen voordat je tot aanschaf overgaat. De ene verrekijker is namelijk de andere niet. Het exemplaar moet je liggen. Wat een vogelgids betreft heb je veel keuze. Kenners menen dat een vogelgids met tekeningen erin handiger is dan eentje met foto’s. Door de lichtinval op een foto is de vogel niet altijd even goed herkenbaar. Een tekening met alle kenmerken erbij biedt meer duidelijkheid.

En dan is het een kwestie van vaak op pad gaan om een echte kenner te worden. Met een enkele keer een wandeling door de duinen ben je er immers niet. Je moet vele uren turen en je verdiepen in vogelsoorten. Oftewel veel vlieguren maken, zoals dat voor alles geldt waar je goed in wilt worden. Een cursus is een goed begin, en daarna zelf op pad.