Uit onderzoek van het Rode Kruis blijkt dat slechts drie procent van de Nederlanders voldoende kennis heeft over EHBO. Dat is veel te weinig, vindt de Utrechte arts Bernhard Leenstra. Daarom startte hij samen met andere eerstehulp-artsen en het Rode Kruis een petitie die ervoor moet zorgen dat EHBO-lessen op de middelbare school een verplicht vak worden.
Snel handelen is bij een ongeval, herseninfarct of hartstilstand van wezenlijk belang. Het verhoogt de kans op herstel van het slachtoffer enorm. Iedere seconde die weg tikt doordat je niet weet wat je moet doen, is verloren tijd. Bij een hartstilstand duurt het in Nederland gemiddeld negen minuten voordat de ambulance er is. Als binnen die tijd iemand op locatie al begint met reanimeren, maakt de patiënt een veel grotere kans om het te overleven. Het is dus zaak dat meer mensen weten wat ze moeten doen in een crisissituatie. Er zijn in ons land al veel burgerhulpverleners, maar ook jongeren kunnen hun steentje bijdragen.
Petitie
Arts Bernhard Leenstra zag op de spoedeisende hulp vaak patiënten binnen komen die minder schade op hadden gelopen als er een omstander was geweest met medische kennis. Naast arts is Bernhard oprichter van het initiatief Schok & Pomp, dat medische trainingen aan onder meer scholieren verzorgt. Samen met het Rode Kruis startte hij een petitie om het onderwerp in de Tweede Kamer op de agenda te zetten.
Net als in Noorwegen
In Denemarken moet je, net als in Duitsland, een EHBO-cursus volgen bij het behalen van je rijbewijs. In sommige andere landen, zoals in Noorwegen, maakt EHBO al tien jaar onderdeel uit van het lespakket op de middelbare school. Het aantal geslaagde reanimaties is sindsdien verviervoudigd. Dat zou volgens Bernhard ook hier moeten. Hij hoopt dat de regering door de petitie geld vrijmaakt om dat te kunnen realiseren. Jongeren kunnen op die manier belangrijke kennis opdoen én anderen helpen.
“Hij voetbalt weer”
Begin dit jaar moest de Utrechtse arts op een sportveld onverwacht een 12-jarige jongen reanimeren. Het deed hem beseffen hoe belangrijk de juiste medische kennis is. Met de jongen gaat het gelukkig goed, hij voetbalt weer. In diezelfde periode zaten Niels (18) en Bram (16) op een bankje in een park in Gaanderen, toen een vrouw met een hond hen vertelde dat er een man gevallen was. De jongeren gingen er meteen op af en zagen dat het goed mis was. Niels belde 112 en Bram begon met reanimeren. Hij had tijdens zijn opleiding een paar lessen over reanimatie gehad. De man overleed een week later alsnog in het ziekenhuis, maar de familie was de twee dankbaar dat ze nog afscheid hadden kunnen nemen.
Bram en Niels staan dan ook volledig achter het initiatief voor de petitie. “Je weet gewoon niet wanneer je die kennis nodig hebt”, aldus Niels. “Dat geldt voor een reanimatie, maar net zo goed voor als iemand bijvoorbeeld zijn been breekt. Als je iemand moet helpen, is het fijn als je weet hoe je dat moet doen. En hoe meer mensen kunnen reanimeren, hoe beter.” Niels heeft zich na de gebeurtenis meteen opgegeven voor een EHBO-cursus.
Flinke besparing
Bernhard maakt deel uit van een werkgroep, bestaande uit wetenschappers verbonden aan het UMC Utrecht, die onderzoek doet naar het te verwachten effect van onderwijs over levensreddend handelen op middelbare scholen in Nederland. Daarbij is het uitgangspunt dat er in minimaal twee opvolgende schooljaren les moet worden gegeven. Dat kan het beste in de hogere klassen. Als kinderen jongeren zijn weet je niet of ze de geleerde techniek adequaat kunnen toepassen in een stresssituatie. Er wordt in het onderzoek gekeken naar het effect op de volksgezondheid en naar de besparing op de kosten in de zorg.
De resultaten zijn hoopgevend. Het zou een besparing van maximaal 280 miljoen euro op kunnen leveren door minder onnodige ambulanceritten, kortere ziekenhuisopnames en lagere verpleeg- en revalidatiekosten. De kosten voor het aanbieden van het onderwijs op de middelbare scholen bedragen maar 5 miljoen euro.
Burgerinitiatief
De petitie is een burgerinitiatief. Dat betekent dat er minstens 40.000 handtekeningen nodig zijn om het onderwerp op de politieke agenda te krijgen. Wil je de petitie tekenen? Klik dan hier.
In dit filmpje zie je hoe een groep jongeren reageert als de gymleraar (zogenaamd) tijdens de les flauwvalt. Het geeft aan dat ze geen flauw idee hebben wat ze moeten doen.