Minima betalen minder voor zorg dan in 2006

De zorgkosten van mensen met een minimumloon zijn, zelfs bij chronisch zieken, lager dan ten tijde van het ziekenfonds. Dat blijkt uit cijfers van het ministerie van Volksgezondheid. De premie is weliswaar sindsdien enorm opgelopen, maar de zorgtoeslag – een tegemoetkoming in de kosten – steeg voor deze groep met een kleine portemonnee mee. De modale inkomens zijn daarentegen wél de klos.

Een alleenstaande met een minimumloon was afgelopen jaar gemiddeld 446 euro kwijt aan de zorg. In 2005, net vóór de invoering van het huidige zorgstelsel, was dat nog 544 euro per jaar. Chronisch zieke mensen met een minimuminkomen, die in 2016 het verplichte eigen risico van 385 euro totaal opsoupeerden door hun aandoening, zijn er in al die jaren per saldo enkele tientjes op vooruit gegaan.

Lager
Ook dit jaar zullen de zorgkosten voor mensen met het minimumloon van 1.550 euro bruto per maand lager zijn (464 euro op jaarbasis) dan destijds, laat het departement desgevraagd weten. Opmerkelijk, omdat partijen als 50Plus en de SP tijdens de verkiezingscampagne steeds zeggen dat de lage inkomens lijden onder het opgelopen eigen risico en de gestegen premie de laatste jaren. Regeringspartij VVD pocht er juist mee dat de stijging van zorgkosten is ingedamd onder het liberale bewind.

Vooral sinds in 2013 het eigen risico omhoog schoot van 220 euro naar 350 euro per jaar, worden mensen met een minimumloon financieel behoorlijk geholpen door de overheid; afgelopen jaar met gemiddeld zo’n 1.000 euro aan zorgtoeslag. Het addertje onder het gras: bij de iets hogere inkomens loopt de zorgtoeslag razendsnel terug. Dat levert een heel ander kostenplaatje op.

Kostengroei
Zo is de premielast voor een gezin met een modaal inkomen (37.000 euro per jaar) tussen 2004 en 2012 gestegen met 84 procent, oftewel ruim 800 euro op jaarbasis. Een woordvoerder van VWS laat daarover weten dat ‘nooit onder stoelen of banken is gestoken’ dat de uitgaven aan zorg de afgelopen jaren zijn opgelopen.

Zonder het beleid van zorgminister Schippers om de kostengroei onder controle te krijgen, zou de premie voor dit jaar echter nog zo’n 200 euro per persoon en het eigen risico circa 40 euro hoger hebben uitgepakt dan nu het geval is, benadrukt het departement. Ook zit er meer zorg in het basispakket dan voorheen.

Bezorgd
50Plus is niet onder de indruk. Lijsttrekker Henk Krol is vooral bezorgd over de mensen die net te veel inkomen hebben voor een fikse zorgtoeslag. ,,Deze groep is kwetsbaar, zeker als de zorgkosten hoog zijn. Zij gaan dan zorg mijden.”

SP-Kamerlid Renske Leijten noemt het niet toevallig dat de gunstige zorgcijfers over mensen met een minimuminkomen nu naar buiten komen. Leijten: ,,Er valt voor de VVD wat te verliezen, het huidige zorgstelsel vol met peperdure marktwerking. Leuk hoor, dat een kleine groep er iets op vooruit is gegaan. Maar als je een paar tientjes meer verdient, ben je zomaar honderden euro’s extra kwijt ten opzichte van de ziekenfondstijd.”

Volgens het ministerie van Volksgezondheid wordt met de stijging van de zorgkosten voor de hogere inkomens elk jaar rekening gehouden in de koopkrachtplaatjes. Daarnaast geldt dat ze erop vooruitgegaan zijn door de 5 miljard lastenverlichting uit 2016, aldus een woordvoerder.