In Nederland zorgen ruim vier miljoen mensen onbetaald voor een naaste. In combinatie met werk is dat een zware taak. Het nieuwe programma Zorg uit handen van omroep Max besteedt aandacht aan het thema mantelzorg. Zes bekende Nederlanders nemen tijdelijk de intensieve zorgtaken van een mantelzorger over.
Centraal in het programma staat de zware dagelijkse verantwoordelijkheid die op de schouders van een mantelzorger rust. Door zich voor even te ontfermen over de zorgvrager en openhartig de eigen ervaringen met de kijker te delen, laat de bekende Nederlander zien hoe urgent de verhalen zijn en wat mantelzorg betekent voor heel veel mensen in ons land. Johnny de Mol trapte vorige week af. De andere namen zijn Joris Linssen, Najib Amhali, Olcay Gulsen, Edsilia Rombley en Stef Bos.
Twan en Mirella
De eerste aflevering maakt meteen zichtbaar wat de impact is die mantelzorg heeft op de gever, maar ook op de ontvanger. We maken kennis met de zestigjarige Twan en zijn vrouw Mirella. Twan heeft dunne vezel neuropathie, een zeldzame ziekte waar de artsen pas na zeven jaar zoeken achter kwamen. Hij heeft vierentwintig uur per dag pijn, is misselijk en zwaar vermoeid.
Geen hulp van anderen
Mirella en Twan zijn bij elkaar sinds hun achttiende. De twee leerden elkaar kennen bij de politie, trouwden, kregen twee kinderen en hadden een actief leven. In 2011 kreeg Twan de eerste lichamelijke klachten en sindsdien is hij steeds meer achteruit gegaan. Hij zit in een elektrische rolstoel en heeft bij heel veel dingen hulp nodig. Omdat hij geen hulp accepteert van anderen, verleent Mirella naast haar werk alle benodigde zorg. Het heeft hun relatie van man-vrouw veranderd in zorgvrager-verzorger en dat levert de nodige wrijving op.
Onhoudbare situatie
Hoewel Mirella veel van haar man houdt, is het een onhoudbare situatie. Ze is kostwinnaar en heeft al twee keer een burn-out gehad. Ze wil heel graag een aantal taken aan de thuiszorg overdragen, maar dat wil Twan niet. Zelf zegt ze over de situatie: “De rugzak is vol, ik ben op. Het is enorm moeilijk om Twan pijn te zien lijden en daarnaast sta ik bijna overal alleen voor. Mijn lijf wil niet meer.” Ze gaat met haar dochter een weekje naar Mallorca, om bij te komen en uit te rusten. Daar geniet ze van de rust, komt het verdriet over de situatie naar boven en trekt ze de conclusie dat het echt anders moet als ze terug is.
Liefdevolle spiegel
Ondertussen neemt Johnny de verzorging van haar man op zich. De stoere ex-politieagent heeft veel moeite met het afhankelijk zijn. In de uitzending blijkt duidelijk dat hij nog midden in een acceptatieproces zit. Hij voelt zich niet ziek en heeft er moeite mee om iemand anders dan zijn vrouw dichtbij te laten komen. Maar Johnny is van de knuffels en hij geeft zich al snel over aan de warme, innemende de Mol, die niet alleen de banden van zijn rolstoel oppompt, morfinepleisters plakt, zijn voeten droogföhnt en hem helpt met aankleden, maar hem ongemerkt ook een spiegel voorhoudt.
Heel langzaam begint het tot Twan door te dringen dat hij het altijd te vanzelfsprekend heeft gevonden dat zijn vrouw alle zorgtaken op zich nam. Niet alleen heeft hij daar misschien te weinig waardering voor gehad, maar hij beseft ook dat het echt nodig is dat andere zorgprofessionals haar ontlasten.
Open en betrokken
Ik was altijd al gecharmeerd van de mens Johnny de Mol en de open en betrokken manier waarmee hij iedereen benadert die hij ontmoet voor zijn programma’s. Ook nu weer laat hij een combinatie van humor en gevoel zien en gaat het niet om hem, maar om Twan en zijn vrouw. In veertig minuten legt hij, heel integer, meerdere problemen bloot waar mantelzorger en hulpvrager tegenaan lopen en laat hij de hoofdrolspeler zelf tot bepaalde inzichten komen.
Komende afleveringen
De andere BN’ers lijken met zorg gekozen en ik ben benieuwd hoe ze het er vanaf brengen. In de komende afleveringen van Zorg uit handen gaat Najib Amhali voor de 24-jarige Robert zorgen, die niet aangeboren hersenletsel heeft. Edsilia Rombley neemt de taken over van een hele jonge mantelzorger die voor haar zwakbegaafde moeder en broer zorgt. Ook Stef Bos en Olcay Gulsen ervaren hoe groot de druk is die op de schouders van een mantelzorger ligt.
Vanavond kun je om 22.10 uur bij Max op NPO 1 de tweede aflevering zien, met Joris Linssen en de 83-jarige Eugenie die de ziekte van Alzheimer heeft. De aflevering van vorige week kun je hier terugkijken.
We besteden bij 50+ regelmatig aandacht aan mantelzorg. Lees hier meer over het onderwerp.
Foto’s Omroep Max