Het komt nog voor, mensen die veertig of vijftig jaar, of zelfs zeventig jaar met elkaar zijn getrouwd. Je haalt samen de krant en de burgemeester komt op bezoek. Ouderwets? Laten we vooropstellen dat het een behoorlijke prestatie is en een feestje waard.
De burgemeester kwam vorig jaar bij Guus en Zwaantje Sijnesael-Scheper uit Spijkenisse op bezoek toen het echtpaar zestig jaar getrouwd was. Beiden zijn ver in de tachtig en menen dat het ‘als vanzelf’ gaat. Daar is niet iedereen het mee eens. Het gaat met ups en downs, vertelde Hans Blauw (95) aan een verslaggever in het jaar dat hij in 2021 zeventig jaar met To (94) was getrouwd. ‘Je kunt mij niet vertellen dat je in een huwelijk zegt: wij hadden nooit wat. Dat bestaat niet.’
Toch houden Hans en To het al zeventig jaar vol. Ze waren daarmee vorig jaar een van de 327 paren die zo’n platina jubileum op hun conto konden schrijven. 40.000 paren bereikten met 60 jaar huwelijk de status van diamanten bruidspaar en 56.000 echtparen haalden het 50-jarige gouden huwelijksjubileum. Die laatste twee categorieën, dit zijn het er heel wat meer, wat te danken is aan het feit dat in de jaren zestig en zeventig veel mensen trouwden. Voeg daar de steeds hogere levensverwachting aan toe en je komt huwelijken tegen die vele jaren meegaan.
Veel vijftigplussers geven er alsnog de brui aan
Het plaatselijke suffertje staat er vaak vol mee. Met echtparen die voor langere tijd met elkaar getrouwd zijn, meestal veertig of vijftig jaar. Een enkele keer langer zoals Guus en Zwaantje en Hans en To. Het is niet voor niets dat hier aandacht aan wordt besteed en dat dit feit met de familie gevierd wordt. Het lijkt tegenwoordig een unicum om zo enorm veel jaren met elkaar getrouwd te zijn en te blijven. Dat is een feestje waard.
Het gaat om mensen van een oudere generatie voor wie trouwen de norm was. Scheiden deed je niet. Volgens experts zijn de verwachtingen van een partner tegenwoordig veel hoger. Omdat daar niet altijd aan voldaan wordt of kan worden voldaan, geven veel vijftigers er alsnog de brui aan. Een derde van alle huwelijken eindigt tegenwoordig in een scheiding en daarvan is een derde van de stellen boven de vijftig jaar. Volgens experts vooral te danken aan het feit dat we niet alleen maar een maatje willen voor de rest van ons leven, maar vooral een maatje die echt iets aan ons leven toevoegt. Dat is een heel andere eis dan mensen vroeger stelden. Een echtscheidingsadviseur: ‘Ik zie vaak dat scheidingen op latere leeftijd te maken hebben met het verlies van het hoofddoel in je leven, hetgeen waar je het meest mee bezig bent. De zorg voor de kinderen of het zorgen voor inkomen. Als dat doel wegvalt, bijvoorbeeld door een leeg nest of een pensioen, valt de dagelijkse gang van zaken plots weg.’ Dat hoeft natuurlijk niet direct tot een scheiding te leiden, maar het zijn wel dé momenten in een relatie waarop je je afvraagt of je nog wel meerwaarde voor elkaar hebt. ‘Anders is het trekken aan een dood paard, en dat wil tegenwoordig helemaal niemand meer.’
Vrouwen kunnen er op een dag niet meer tegen
Een advocaat en bemiddelaar meent dat het meestal vrouwen zijn die de eerste stap zetten. ‘Zij zijn minder bang om eenzaam te eindigen, en ze hechten meer belang aan verbondenheid. Ze hebben het gevoel dat ze zichzelf lange tijd hebben weggecijferd, of dat ze lang genoeg de ontrouw of onhebbelijke gewoontes van hun man hebben verdragen. Tot ze er op een dag niet meer tegen kunnen. Vooral vijftigers hebben het moeilijk. Zij hebben nog zoveel dromen: een wereldreis maken, een eigen bedrijf beginnen. Ze willen verloren tijd inhalen.’
Vriendelijkheid is het grote geheim
Hoe kan het dan dat er toch mensen zijn die jaren samenblijven en waarbij het woord scheiding niet in hun woordenboek voorkomt? Volgens experts zijn vooral de zestigers en zeventigers al meer gewend aan een vertrouwde levensstijl. Hun verwachtingen zijn minder hoog. Relatiedeskundige Paulien Timmer schreef een boek over echtparen die meer dan veertig jaar getrouwd zijn. Ze zocht uit wat het succes van zo’n langdurig huwelijk is. Volgens haar is vriendelijk zijn de sleutel. ‘De meeste echtparen zijn op zoek naar hoe ze het spannend kunnen houden. Maar dat is vooral een beeld dat is ingegeven door films en de media. Iets ‘niet spannends’ als vriendelijkheid is dan eigenlijk het grote geheim. Aan de hand van hoe vriendelijk de personen zijn, kun je heel goed inschatten hoe veel jaar ze samen zullen zijn,’ vertelde ze in een eerder interview. Volgens Timmer speelt ook humor een enorm belangrijke rol. Daarnaast is het bekende credo: probeer de ander niet te veranderen, belangrijk. Als je dat los kunt laten, ben je al een heel eind. Het is belangrijk de ander volledig te accepteren.
Het blijkt bovendien dat de huwelijken die jarenlang meegaan, niet altijd gemakkelijke huwelijken zijn of dat het de echtelieden altijd van een leien dakje gaat. Door echter gewoonweg niet aan scheiden te denken, maar door te gaan en met elkaar in gesprek te blijven, blijkt vaak niet alleen het probleem geen probleem meer te zijn maar de liefde ook dieper te worden. Bovendien blijkt in goede huwelijken dat beide partners niet te hoge of onrealistische verwachtingen van elkaar hebben. Dan zijn respect voor elkaar hebben en weten wat de ander fijn vindt belangrijk, ook op seksueel gebied. Op deze manier zou een intieme vriendschap ontstaan die alleen maar intenser wordt.
Het mag misschien ouderwets lijken om samen het plaatselijke suffertje te halen en je trouwdag te vieren, maar je zou het een heuse prestatie kunnen noemen. Het aantal huwelijken dat de zeventig jaar haalt, is tegenwoordig een echte zeldzaamheid. Dat wordt het vaker nu er minder wordt getrouwd, later wordt getrouwd en veel wordt gescheiden. De vraag luidt dan ook niet wie er tegenwoordig nog een robijnen huwelijken (40 jaar), een zilveren huwelijk (25 jaar) of koperen huwelijk (12,5 jaar) viert? Maar vooral: wie van de huidige vijftigers gaat dat ooit nog halen? Als je dat bereikt, heb je wat te vieren en ben je niet ouderwets, maar vooral hip!
Paulien Timmer schreef de volgende boeken over het huwelijk:
-Lang + Gelukkig (huwelijkswijsheden) – uitgeverij Prometheus.
-50 relatieboosters, een happy relatie in 5 minuten per dag – uitgeverij Prometheus.