De overgang geeft niet alleen lichamelijke klachten, maar heeft ook zijn weerslag op de mentale gezondheid. Ineens kun je veel minder hebben, ben je prikkelbaar of barst je om niks in tranen uit. De oorzaak: wisselende hormoonspiegels. Die zorgen ervoor dat je (net als in de puberteit en bij een zwangerschap) labieler kunt worden. Dit zijn de geestelijke overgangsklachten waar je bijvoorbeeld mee te maken kunt krijgen.
Stress, angst en paniekaanvallen
Hield je vroeger moeiteloos alle ballen in de lucht, tegenwoordig krijg je het Spaans benauwd als er meer dan 2 afspraken op een dag in de agenda staan en de wasmand overvol zit. Stress is een van de meest voorkomende klachten in de overgang. Door de hormonale schommelingen is het evenwicht tussen het parasympatische en het sympathische zenuwstelsel tijdelijk verstoord. Dat geeft innerlijke stress. Komt daar dan ook nog stress van buitenaf bij (die volle agenda, een lange rij in de supermarkt, een zeurende leidinggevende), dan zit je al snel aan je taks. Bij sommige vrouwen resulteert dit in prikkelbaarheid. Andere krijgen misschien een huilbui, een eetbui, worden somber of gaan piekeren. Maar ook paniekaanvallen komen voor in de overgang. Lees hier meer over stress, angst en paniekaanvallen in de overgang.
Concentratieproblemen en vergeetachtigheid
Zonder lijstje naar de supermarkt is voor veel vrouwen in de overgang geen optie meer. Al heb je maar drie dingen nodig, je geheugen is veranderd in een soort zeef. En dan je werktempo! Zelfs over een simpele opdracht doe je tweemaal zo lang als ‘vroeger’. Beginnende dementie? Nee hoor. Het is een symptoom van de overgang.
Stemmingswisselingen
Jantje huilt, jantje lacht… van de ene op de andere minuut kan je stemming omslaan. Zag je het daarnet totaal niet meer zitten, nu is het leven eigenlijk best wel weer fantastisch. Stemmingswisselingen zijn vermoeiend. Niet alleen voor jou, maar ook voor je omgeving. Want waar is in hemelsnaam die stabiele, nuchtere vrouw gebleven? Lees hier meer over de bekende moodswings in de overgang.
Somberheid en depressie
Een hele vervelende overgangsklacht: somberheid. Blijft de sombere stemming langer dan een paar weken of maanden aanhouden, en heb je nergens zin in of belangstelling voor? Dan kan het zijn dat je een depressie hebt. Vrouwen in de overgang zijn hier helaas gevoeliger voor.
Verminderd libido (minder zin om te vrijen)
Bestaan er pyjama’s met de opdruk ‘Don’t touch’? Grote kans dat je die graag zou dragen. Veel vrouwen in de overgang willen in bed namelijk alleen nog maar slapen. Of lezen. Of tv kijken. Eigenlijk alles behalve vrijen. Lastig, want seks speelt een belangrijke rol in de relatie. En bovendien heeft je partner misschien nog wel behoefte om te vrijen. Lees hier hoe je kunt omgaan met overgangsklachten als een verlaagd libido, oftewel minder zin in seks.
Wat te doen bij geestelijke overgangsklachten?
Heb je last van mentale klachten in de overgang? Het belangrijkste is om te beseffen dat het erbij hoort. Ook fijn om te weten: de meeste klachten nemen na verloop van tijd ook weer af. Een paar tips om door deze lastige periode zo goed mogelijk door te komen:
- Praat over je gevoelens en krop ze niet op. Praten over geestelijke klachten lucht niet alleen op, maar geeft je omgeving ook een beter idee over wat er aan de hand is. Zo zijn je familie en vrienden sneller geneigd om rekening met je te houden.
- Ervaringen uitwisselen met lotgenoten kan heel fijn zijn. Op internet zijn veel groepen te vinden waar je je verhaal kwijt kunt.
- Probeer je klachten te accepteren. Vergeetachtigheid, overbezorgdheid en snel kwaad worden, zijn allemaal het gevolg van hormoonschommelingen. Het is niet jouw schuld.
- Veel klachten kun je verminderen door rustiger aan te doen. Minder afspraken maken, op tijd je grenzen aangeven en meer dingen uit handen geven zijn prima manieren om de druk en het stressgehalte te verlagen.
- Een gezonde levensstijl helpt om ook mentaal fitter te blijven. Gezond eten, op tijd naar bed en regelmatig bewegen helpen echt!
- Een overgangsconsulente kan je leren om beter om te gaan met je gevoelens.
- Heb je last van ernstige of aanhoudende mentale overgangsklachten, neem dan contact op met je huisarts.
- Voedingssupplementen die speciaal ontwikkeld zijn voor vrouwen in de overgang (aff.) kunnen ondersteunend werken.
