Recentelijk ben ik geschrokken van het bericht dat mensen met lagere inkomens steeds vaker de tandarts vermijden vanwege de hoge kosten. Het is niet zozeer de angst voor de tandarts zelf, maar eerder de angst voor de rekening die volgt. In plaats daarvan slikken ze liever Ibuprofen tegen de kiespijn. Gelukkig zijn er verschillende lokale noodfondsen beschikbaar waarop men een beroep kan doen in geval van financiële problemen.
Verbeterde Mondzorg
Gelukkig komen mensen met ernstige gebitsproblemen tegenwoordig steeds minder vaak voor. In de afgelopen 50 jaar is de mondhygiëne enorm verbeterd. Mensen zijn zich meer bewust geworden van het belang van mondverzorging en preventie. Er wordt beter gepoetst, tandpasta bevat meer fluoride (poetsen met Vim is echt verleden tijd) en steeds meer mensen bezoeken regelmatig de mondhygiënist. Tandartsen grijpen vaker in bij ontstekingen van het tandvlees en tandbot en maken gebruik van implantaten. Het resultaat is dat slechts 7 procent van de bevolking een volledig kunstgebit heeft. In 1983 had nog 1 op de 3 mensen van 16 jaar of ouder een kunstgebit en in 1989 gold dit nog voor de helft van de 55-jarigen.
Preventieve Kunstgebitten
Het is interessant om te bedenken dat het vroeger in bepaalde streken gebruikelijk was om aanstaande bruidsparen een complete tandentrekking met kunstgebit cadeau te doen, zelfs als er nog niet veel mis was met hun gebit. Men redeneerde dat dit kosten en ongemak op latere leeftijd zou besparen. Er waren klinieken waar alle tanden en kiezen, zelfs gezonde, binnen een dag werden getrokken en waar je ’s avonds met een aangemeten kunstgebit naar huis kon gaan.
Wat ik echter schrijnend vind, is dat er nu mensen zijn met gebitsproblemen die overwegen om alles zo snel mogelijk te laten trekken en een kunstgebit te nemen om verdere tandartskosten te vermijden. Een kunstgebit wordt grotendeels vergoed door de basisverzekering, zo blijkt uit een groot onderzoek van het tv-programma EenVandaag.
Stijgende Kosten
De kosten voor tandartsbezoeken zijn de afgelopen jaren flink gestegen, deels als gevolg van de coronapandemie en deels door inflatie. Meer dan een derde van de mensen met een laag inkomen is al meer dan twee jaar niet naar de tandarts geweest, simpelweg omdat ze het niet kunnen betalen. Vier op de tien mensen slaan om dezelfde reden een controle of behandeling over, zoals het vullen van een gaatje. Bovendien geeft één op de vijf mensen met een laag inkomen aan überhaupt nooit naar de tandarts te gaan.
Er is Hulp
In Nederland zijn er verschillende lokale noodfondsen beschikbaar voor mensen die zich in een nijpende financiële noodsituatie bevinden. Het overkoepelende orgaan is Stichting Urgente Noden Nederland (SUNN). Noodzakelijke zorgkosten komen in aanmerking voor een bijdrage. Ook voor tandarts- en andere mondzorgkosten kan een kleine bijdrage (maximaal 200-400 euro) worden aangevraagd via erkende hulpverleningsinstanties, zoals huisartsen, maatschappelijk werkers, kredietbanken en levensbeschouwelijke organisaties. De bijdrage wordt uitgekeerd aan de hulpverlenende instantie om ervoor te zorgen dat het bedrag wordt besteed waarvoor het is aangevraagd. Op de website van SUNN staan de noodfondsen per regio vermeld. Dus blijf niet rondlopen met pijn in uw mond. Financiële hulp is beschikbaar; deze fondsen zijn er niet voor niets!
Jan Slagter is oprichter-directeur van Omroep MAX, de omroep voor ouderen. Hij zet zich op verschillende manieren in voor de belangen van ouderen in onze samenleving.
