Je borsten kunnen reageren op hormonale veranderingen. Rond de menstruatie bijvoorbeeld hebben veel vrouwen last van pijnlijke, gespannen borsten, net als in de eerste periode van de zwangerschap. Maar ook tijdens de overgang kun je last krijgen van gevoelige, soms zelfs ronduit pijnlijke borsten. Kan dat kwaad, en wat kun je doen aan deze overgangsklacht?
Pijnlijke borsten in de overgang: hoe ontstaat het?
De gevoeligheid van de borsten ontstaat door de schommelende hormoonspiegels. Tijdens de overgang kan de productie van oestrogeen en progesteron per dag verschillen. Je borsten kunnen daardoor gezwollen, gespannen of zelfs pijnlijk aanvoelen. Ook kan het klierweefsel in de borst veranderen. Dit voelt dan onregelmatig of soms zelfs ronduit bobbelig aan. Deze bobbels kunnen van grootte veranderen en soms ineens weer verdwijnen, om dan later terug te keren. Ook kunnen er cystes ontstaan of kan er vocht uit een van beide of uit beide tepels komen. Artsen noemen al deze klachten bij elkaar mastopathie. Meestal verdwijnt mastopathie na de overgang, als de hormoonhuishouding weer wat rustiger is.
Zijn pijnlijke borsten in de overgang een teken van borstkanker?
De meeste vrouwen schrikken erg wanneer er “ineens” iets is met hun borsten. Toch duiden gespannen, pijnlijke borsten tijdens de overgang zelden op iets ernstigs. De verschijnselen, die met name vlak voor de menstruatie hevig kunnen zijn, nemen na verloop van tijd vanzelf af. Mastopathie is geen voorbode van borstkanker.
Wanneer naar de dokter?
Het is natuurlijk wel verstandig om je borsten tijdens de overgang goed in de gaten te houden. Ga naar de dokter als je last krijgt van de volgende klachten:
- Knobbels of strengen die na een aantal weken niet vanzelf verdwijnen;
- Verandering in de vorm van een van de borsten, zoals kuiltjes, plooien, rode huid of deukjes;
- Als je tepel er ineens anders uit gaat zien, denk aan korstjes of jeukende plekjes, intrekking van de tepel;
- Als er bloederige of gekleurde afscheiding uit je tepels komt.
Maak ook een afspraak met je huisarts als je last blijft houden van pijnlijke borsten na de overgang. In de postmenopauze (vanaf een jaar na je laatste menstruatie) hebben de meeste vrouwen geen last meer van deze overgangsklacht.
Ga ook even langs de huisarts als je je zorgen maakt over je pijnlijke borsten of als de klachten zo hevig zijn dat ze je dagelijks leven beïnvloeden.
Pijnlijke borsten in de overgang behandelen
Een warme douche of een warm bad kan de pijn iets verlichten. Daarnaast kun je een pijnstiller innemen. Paracetamol heeft dan de voorkeur omdat dit middel weinig tot geen bijwerkingen geeft. Helpt dit niet voldoende, dan kun je een ontstekingsremmende pijnstiller proberen, zoals ibuprofen. Houd er wel rekening mee dat deze pijnstillers je maag kunnen irriteren. Neem ze in met wat voedsel om maagdarmklachten te voorkomen.
Heb je naast pijnlijke borsten ook veel last van andere overgangsklachten, dan kan hormoonvervangende therapie een oplossing zijn. Wel is het zo dat sommige vrouwen juist extra last krijgen van hun borsten door de hormonen in deze overgangsmedicijnen. Je huisarts of gynaecoloog kan je hierover meer vertellen.
Gevoelige borsten in de overgang voorkomen
Er zijn een paar dingen die je zelf kunt doen om je borsten tijdens de overgang zoveel mogelijk te ontzien. Een paar tips:
- Zorg voor een goede, stevige beha die niet knelt en voldoende ondersteuning biedt. Beugels zijn vaak minder prettig, sportbeha’s zitten meestal comfortabeler. Houd de beha eventueel aan in bed als je ‘s nachts veel last hebt van pijnlijke borsten.
- Drink voldoende water en let op je zoutinname. Teveel zout en te weinig drinken, kunnen ertoe leiden dat je vocht vasthoudt. Daardoor kun je borsten extra gespannen aanvoelen.
- Let op je gewicht. Vrouwen die te zwaar zijn, hebben vaker last van pijnlijke borsten in de overgang. Gewichtstoename in de overgang kun je vermijden door gezond te eten en regelmatig te bewegen. Op die manier kun je natuurlijk ook afvallen.
- Vermijd koffie en andere voedingsmiddelen die cafeïne bevatten. Sommige vrouwen merken dat hun klachten toenemen door cafeïne.
- Er lijkt een verband te bestaan tussen mastopathie en een tekort aan onverzadigde vetzuren. Eet dus voldoende voedingsmiddelen die hier rijk aan zijn, zoals vette vis, avocado, lijnzaad, margarine en noten. Er zijn ook voedingssupplementen met onverzadigde vetzuren > (aff.)
Je borsten na de menopauze
Na de menopauze heb je meestal geen last meer van pijnlijke borsten, maar ze kunnen wel anders aanvoelen dan voorheen. Tijdens de overgang verandert en vermindert namelijk het klierweefsel in je borsten, waardoor deze zachter en platter worden. Het slapper wordende bindweefsel (en de zwaartekracht) zorgt ervoor dat je borsten helaas meer gaan hangen. Bij vrouwen die van nature wat zwaarder zijn, kunnen de borsten juist wat groter worden. Tijdens de overgang verandert namelijk de manier waarop je lichaam extra reserves opslaat. Het vetweefsel gaat dan eerder op de borsten en buik zitten dan op de benen en billen.
