Er komt een dag dat je voor de laatste keer menstrueert. Dat noem je de menopauze. Officieel mag je pas zeggen dat je de menopauze achter de rug hebt als je een jaar niet meer hebt gemenstrueerd. Maar wat als je na dat jaar toch weer te maken krijgt met vaginaal bloedverlies? Is dat een menstruatie? Ben je dan toch nog volop in de overgang?
Toch weer menstrueren na de overgang?
Bij vaginale bloedingen die optreden als de laatste menstruatie langer dan een jaar geleden was, wordt gesproken van ‘bloedverlies na de overgang’. Zo’n bloeding is meestal geen echte menstruatie en je bent dus niet meer (opnieuw) in de overgang. Bloedverlies na de overgang is wél altijd een reden voor een bezoekje aan de huisarts, hoewel de signalen gelukkig niet altijd op iets ernstigs duiden. In de meeste gevallen is de oorzaak onschuldig.
Onschuldige oorzaken van bloedverlies na de overgang
Vaginaal bloedverlies na de menopauze wordt veroorzaakt door een bloeding in de schede (vagina), in de baarmoedermond of in de baarmoeder. Bij de helft van de vrouwen die last hebben van vaginaal bloedverlies na de overgang, wordt geen oorzaak gevonden. Als de arts wel een verklaring vindt voor het bloedverlies, is dat meestal onschuldig. Het gaat dan bijvoorbeeld om de volgende oorzaken:
- Droge slijmvliezen. De slijmvliezen worden in de overgang droger en kwetsbaarder. Daardoor ontstaan er sneller wondjes in de slijmvliezen van de vagina en de baarmoeder, bijvoorbeeld tijdens het vrijen.
- Poliepen in de baarmoederhals. Soms ontstaan er kleine goedaardige slijmvliesbobbeltjes bij de baarmoederhals. Deze poliepen kunnen soms gemakkelijk gaan bloeden. Poliepen in de baarmoederhals zijn zelden kwaadaardig.
- Verzakking. Als je last hebt van een verzakking, kan dat de wand van de vagina irriteren. Hierdoor kunnen er kleine bloedinkjes ontstaan.
- Vleesbomen. Een vleesboom kan vooral vóór de menopauze bloedverlies veroorzaken. Na de overgang worden vleesbomen kleiner en geven ze weinig klachten. Soms wordt er bij bloedverlies na de overgang een vleesboom geconstateerd. Het is echter niet duidelijk of deze het bloedverlies veroorzaakt.
- Verdikt baarmoederslijmvlies. Soms kan het baarmoederslijmvlies na de overgang gaan verdikken. Vaak is dit onschuldig.
- Infectie. Soms is een bacteriële infectie de oorzaak van vaginaal bloedverlies na de overgang. Zo’n infectie kun je bijvoorbeeld oplopen door onbeschermde geslachtsgemeenschap. Een soa dus.
Bloedverlies na de overgang en kanker
Helaas kan bloedverlies na de overgang ook wijzen op minder onschuldige aandoeningen. Bij ongeveer 1 op de 10 vrouwen met vaginaal bloedverlies na de overgang wordt een vorm van kanker vastgesteld. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om baarmoederhalskanker of om baarmoederkanker.
Baarmoederhalskanker
Vaginaal bloedverlies na de overgang kan wijzen op baarmoederhalskanker. Deze aandoening komt echter maar weinig voor na de menopauze. In slechts 1% van de gevallen duidt bloedverlies na de menopauze op baarmoederhalskanker.
Baarmoederkanker
Kanker in de baarmoeder kan diverse oorzaken hebben. Het kan gaan om een poliep (hoewel poliepen in de baarmoeder meestal goedaardig zijn), om kanker in de spier van de baarmoeder of kanker in het slijmvlies van de baarmoeder. Bij vaginaal bloedverlies na de overgang gaat het in 1 op de 10 gevallen om kanker in het baarmoederslijmvlies. Een vrouw loopt extra risico op deze aandoening als ze overgewicht, diabetes en/of een hoge bloeddruk heeft. Ook ouderdom verhoogt de kans op baarmoederkanker.
Vaginaal bloedverlies na de menopauze behandelen
Vaginaal bloedverlies wordt door de huisarts of gynaecoloog altijd verder onderzocht. Meestal krijg je een inwendige echo en een uitstrijkje. Soms zijn er aanvullende onderzoeken nodig.
Vaginaal bloedverlies wordt op de volgende manieren behandeld:
- Geen behandeling. Als de oorzaak onbekend of onschuldig is en je er niet veel last van hebt, is een behandeling niet nodig.
- Medicijnen. Heb je last van een infectie, dan schrijft de arts een antibioticum voor. Hierdoor verdwijnt de ontsteking en stopt het bloedverlies.
- Hormonen. Wordt het bloedverlies veroorzaakt door droge slijmvliezen of door een onschuldige vorm van verdikt slijmvlies, dan kan een hormoonbehandeling helpen. Je krijgt dan bijvoorbeeld een kuur met oestrogeen of progesteron. Deze hormonen herstellen de dikte van het slijmvlies. Als alternatief voor deze kuren kan de arts ook een hormoonspiraaltje plaatsen.
- Operatie. Gaat het om een vleesboom of poliep, dan wordt deze operatief verwijderd. Is er sprake van kanker van het baarmoederslijmvlies, dan moeten vaak de baarmoeder en de eierstokken verwijderd
Ga met vaginaal bloedverlies na de overgang altijd naar de huisarts. Ook als de bloeding vanzelf stopt, als het ging om roze- of roodbruin gekleurde afscheiding of als je maar heel weinig bloedverlies had. Meestal hebben deze klachten een onschuldige oorzaak. Is er wel iets ernstigs aan de hand, dan kan een tijdige behandeling veel ellende voorkomen!
